Komunikacja miejska w 1978 roku

* * *

Prace studialne - tramwajem, metrem do Polic

Prace studialne nad projektem budowy tramwaju, metra do Polic rozpoczęto na zlecenie Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej w Szczecinie. Więcej o zamierzeniach tutaj

* * *

Ocena warunków pracy i socjalno - bytowych

Jednym z podstawowych obowiązków firmy jest zapewnienie pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy zarówno w samym zakładzie, jak też podczas robót wykonywanych poza jego terenem.

Statutowym obowiązkiem Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej w Szczecinie jest świadczenie usług przewozowych na rzecz ponad 500 tys. mieszkańców miast Szczecina, Polic, Gryfina, Stargardu i Świnoujścia.

Trakcja tramwajowa o układzie promienistym obejmuje swoim zasięgiem w zasadzie, centralne część miasta Szczecina. Sieć tramwajowa stanowi 11 linii o łącznej długości 99 km.
Scalony układ trakcji autobusowej w obszarze Szczecina, Polic i Gryfina stanowi 26 linii autobusowych o łącznej - długości 310,7 km.

Zespół miejski Świnoujście - Międzyzdroje obsługuje 8 linii o długości 57 km, a sieć autobusowe miasta Stargardu Szczecińskiego tworzy 17 linii o długości 126 km. Do obsługi miejskich linii komunikacyjnych przedsiębiorstwo ma do dyspozycji 361 wagonów tramwajowych i 356 jednostek autobusowych.

Sprawność funkcjonowania komunikacji miejskiej uzależniona jest nie tylko od dostaw taboru i dużego zaangażowania przedsiębiorstwa w dążeniu do jak najlepszego zaspakajania potrzeb przewozowych, ale również od wielkości zaplecza technicznego, odpowiednio utrzymanych torowisk tramwajowych, sieci trakcyjnej i wystarczającej mocy podstacji zasilających.

Aktualnie przedsiębiorstwo posiada na stanie:
- modernizowane i rozbudowywane zajezdnię tramwajową Pogodno na 156 wagonów,
- zajezdnię Golęcin na 72 wagony wybudowano w 1898 roku,
- zajezdnię Niemierzyn na 78 jednostek z 1907 roku,
- stację obsługi autobusów przy ul. Klonowica o przepustowości 140 jednostek na dobę,
- stację obsługi autobusów w Szczecinie-Dąbiu na 190 jednostek.
- centralne warsztaty, wykonujące naprawy główne bieżące taboru tramwajowego,
- 10 podstacji trakcyjnych,
- sieć trakcyjna o długości 118,5 km sieci pojedynczej,
- sieć kablowa o długości 87,3 km,
- tory tramwajowe o długości 106,9 km toru pojedynczego,
- bazę taboru gospodarczego, specjalnego i sprzętu,
- 2 budynki administracyjne.

Istniejące zaplecze tramwajowe jest niewystarczające do sprawnego wykonywania zadań planowych firmy. Wynika to głównie z niedostatecznej powierzchni i stanowisk obsługowo-naprawczych. Szczególnie jest to odczuwalne w zajezdni Golęcin, gdzie na 72 miejsca znajduje się 99 wagonów i w zajezdni Niemierzyn o pojemności 78 wagonów - 107 jednostek taborowych.

Należy dodać, że wg orzeczenia ekspertów zajezdnia Golęcin nie może być odbudowana i winna ulec likwidacji. Popękania hali głównej i niebezpieczeństwo zawalenia są powodem stałego nadzoru i ciągłych pomiarów specjalistów Politechniki Szczecińskiej. Zajezdnia Niemierzyn posiada również niezadawalajacy stan techniczny hali i nie ma możliwości przystosowania jej do przyjęcia nowego typu taboru tramwajowego.

Nie lepszą sytuację firma posiada w zajezdni Pogodno, której modernizacja wydłuża się w czasie. Brak miejsc postojowych powoduje ustawianie taboru na rozjazdach i torach poza zajezdniami. Utrudnia to prawidłowa technologię obsług oraz stwarza niebezpieczeństwo wypadków przy pracy podczas manewrowania.

Dlatego też do poprawienia pracy w zajezdniach:
- czyni się starania o jak najszybsze zakończenie modernizacji zajezdni Pogodno,
- rozpoczęto w 1978 roku budowę torów odstawczych przy zajezdni Golęcin,
- zlecono opracowanie dokumentacji na rozbudowę zajezdni Niemierzyn, do 150 jednostek typu 105 N, rozpoczęcie modernizacji planowane jest na rok 1980,
- czyni się, starania o rozpoczęcie w końcu bieżącej 5-latki budowy nowej zajezdni tramwajowej Warszewo na 200 wagonów typu 105 N.

Budowa nowej zajezdni tramwajowej i rozbudowa zajezdni Niemierzyn jest konieczna. Po zakończeniu modernizacji Pogodna, ogólna pojemność zajezdni wyniesie 300 miejsc, natomiast, liczba taboru tramwajowego jeszcze w bieżącym roku osiągnie wielkość ponad 350 jednostek.
Istniejący budynek centralnych warsztatów, gdzie przeprowadza się naprawy główne wszystkich rodzajów taboru tramwajowego, swoim układem funkcjonalnym jest przystosowany do wykonywania remontów tylko wagonów typu N.

Planowana od kilku lat, a przekładana ze względu na brak nakładów i środków finansowych modernizacja centralnych warsztatów, z dostosowaniem do taboru 102 Na, 105 N i planowanych w produkcji wagonów 106 N, 107 N, winna być rozpoczęta jeszcze w bieżącej 5-latce, a najpóźniej w 1981 roku.

Warunki pracy w zapleczu autobusowym w roku 1978 znacznie się poprawiły, w związku z oddaniem do eksploatacji nowej stacji obsługi w Szczecinie - Dąbiu.
Trudne warunki pracy istnieję jeszcze w Świnoujściu oraz w Wydziale Transportu i Sprzętu na skutek braku dostatecznej ilości miejsc przeglądowych, oraz urządzeń sanitarnych i pomieszczeń socjalnych. Warunki pracy w Wydziale Drogowym w ostatnim okresie poprawiły się w widoczny sposób poprzez wyposażenie wydziału w sprzęt mechaniczny i tabor specjalny.
Zgodnie z wytycznymi uchwały nr 169 Rady Ministrów oraz w oparciu o przeprowadzone badania przez Zakład Higieny Pracy, wyodrębniono stanowiska pracy, na których przekroczone były normy dopuszczalnych stężeń lub poziomów. Wyniki tych badań znalazły odzwierciedlenie w rzeczowym planie poprawy warunków pracy.

Dążąc do poprawy warunków pracy, w latach 1977/78 wykonano szereg udoskonaleń, a mianowicie:
- wykonano wyciąg mechaniczny zanieczyszczeń przy stanowisku spawania w warsztacie budowy zwrotnic,
- założono wentylatory na zewnętrz warsztatu mechanicznego odciągające pyły od wytaczarki bębnów hamulcowych na SOA przy ulicy Klonowica,
- wyciszono pracę tokarni w Dziale Gł. Mechanika,
- odizolowano pomieszczenie dla pracowników obsługujących acetylenownię w stacji obsługi autobusów w Dąbiu,
- założono na zewnętrz wentylatory w akumulatorowni w SOA w Dąbiu,
- zakupiono stoły spawalnicze i podłączono je do wycięgu zainstalowanego na zewnątrz pomieszczenia w blachami SOA Klonowica,
- usunięto na zewnątrz pomieszczeń głośno pracujące wentylatory w wulkanizatorni, blachami i w pomieszczeniu do badania pomp wtryskowych w SOA przy ul.Klonowica,
- poprawiono oświetlenie stanowisk pracy na SOA przy ul.Klonowica, w Wydziale Transportu i Sprzętu, i w zajezdni tramwajowej Niemierzyn,
- wykonano sygnalizacje najazdowe świetlno-dźwiękowe na przejściach przy ul. M.Buczka - Mazurska, Pl.Zwycięstwa, Al.Piastów i al.Niepodległości, w wyniku czego zlikwidowano zagrożenie i poprawiono bezpieczeństwo jazdy,
- wykonano okrężnice i tor odstawczy na pętli przy ul.Potulickiej, co poprawiło bezpieczeństwo jazdy i ułatwiło manewrowanie.

W trakcie realizacji znajdują się następujące zadania:
- rozbudowa i modernizacja zajezdni Pogodno,
- budowa Centrali Ruchu przy ul. Mariackiej wraz z bufetem,
- budowa stacji obsługi autobusów w Policach,
- wykonanie toru odstawczego w zajezdni tramwajowej Golęcin,
- budowa pomieszczenia i montaż urządzeń sanitarnych w Wydziale Transportu i Sprzętu.

Rozwój działalności socjalnej firmy przyczynia się do umocnienia poczucia bezpieczeństwa socjalnego i właściwych warunków międzyludzkich oraz wyzwala nowe możliwości i inicjatywy.

Zaplecze socjalno - bytowe WPKM stanowią:
- dom wczasowy w Świnoujściu na 50 miejsc w turnusie,
- obiekt kolonijny w Krzynkach,
- ośrodek szkoleniowo-turystyczny w Marianowie,
- przedszkole na 200 miejsc wraz z dwoma oddziałami,
- żłobek na 55 miejsc,
- przemysłowa przychodnia lekarska,
- dwie stołówki,
- bufety.

Bazą wypoczynku urlopowego jest dom wczasowy w Świnoujściu, który jest czynny przez 7 turnusów 14-dniowych od 1 czerwca do 15 września. Turnusy wczasowe organizowane są również w obiekcie kolonijnym w Krzynkach po zakończeniu kolonii dziecięcych oraz w ośrodku szkoleniowo-wypoczynkowym w Marianowie, w roku 1978 w Świnoujściu wypoczywało 317 pracowników, natomiast w Krzynkach 164 osoby. Ponadto 96 pracowników przebywało na wczasach w Bułgarii, a 175 osób korzystało 2" wczasów FWP.

Inna formą wypoczynku załogi były organizowane 21-dniowe biwaki pod namiotami, wycieczki krajoznawcze i niedzielne oraz 2-dniowy festyn w Krzynkach, w którym uczestniczyło 370 osób w roku 1978 dzieci naszych pracowników korzystały z wypoczynku letniego w następujących miejscowościach: kolonia Krzynki, Dziwnów Babigoszcz, obozy ZHP i kolonie zdrowotne.

W celu zwiększenia miejsc przedszkolnych, z dniem 18 września 1978 roku uruchomiono VI Oddział przedszkola na 25 miejsc przy ul. Potulickiej.
Na budowę nowego przedszkola na 120 miejsc przy ul. Łokietka firma posiada opracowany projekt techniczny, zapewniony jest wykonawca oraz przydzielone zostały środki finansowe w wysokości 10 mln zł. Rozpoczęcie budowy ma nastąpić 1 października 1979 roku, a zakończenie prac przewiduje się na 30 czerwca 1980 roku. Poczynione zostały starania o budowę nowego żłobka na 75 miejsc przy ul. Michałowskiego. Do Biura Projektów Budownictwa Komunalnego zlecono opracowanie ZTE, które zostanę wykonane do końca czerwca 1979 roku.

Żywienie zbiorowe w firmie przebiega na bazie dotychczasowej stołówki o zdolności produkcyjnej 1000 obiadów dziennie. Obecnie produkcja dzienna wynosi 700 obiadów. Na bazie stołówki funkcjonują 4 filie wydawania posiłków. Od 4 czerwca 1979 uruchomiona została stołówka w Dąbiu na 360 obiadów, z możliwością produkcji posiłków regeneracyjnych.

W bieżącym roku uruchomiony ma być następny punkt wydawania posiłków w zajezdni tramwajowej Golęcin. W firmie istnieje ponadto 5 bufetów pracowniczych, które są dużym udogodnieniem dla załogi.

Opieka zdrowotna załogi WPKM prowadzona jest profilaktycznie przez przychodnię zakładową o charakterze przemysłowej służby zdrowia. Przychodnia posiada: - 4 gabinety internistyczne, gabinet stomatologii z dwoma stanowiskami, ginekologiczny, okulistyczny, fizykoterapii, zabiegowy i laboratorium analityczne.

W styczniu 1979 roku uruchomiono drugą przychodnię w bazie autobusowej w Dąbiu z gabinetem internistycznym, stomatologicznym i zabiegowym.

Działalność kulturalno-oświatowa prowadzona jest w oparciu o klub zakładowy, bibliotekę, radiowęzeł i 10 świetlic oddziałowych.
Istniejący w firmie zakładowy fundusz mieszkaniowy przeznaczony jest na udzielanie pożyczek na wkłady na budownictwo spółdzielcze, na remonty mieszkań oraz na pomoc w budownictwie jednorodzinnym. Zgodnie z zakładowym regulaminem, do korzystania z funduszu mieszkaniowego uprawniony jest każdy pracownik po przepracowaniu w WPKM okresu 3 lat. W roku 1978 z funduszu mieszkaniowego skorzystało 265 osób na łączną kwotę 2.832 tys.zł.

Opracowanno na podstawienie materiałów archiwalnych WPKM Szczecin 86 konferencji samorządu robotniczego z 1978 roku

* * *

Trójwagonowy skład na trasie

foto archiwum MZK autor nieznany

21 października wyruszył na trasę próbną trójwagonowy skład tramwajowy. Przeprowadzone w Centralnych Warsztatach testy próbne - techniczne wypadły pomyślnie.

Projekt wprowadzenia do eksploatacji trójwagonowych składów tramwajowych miał na celu usprawnienie przewozów pasażerskich na sieci tramwajowej. Trójwagonowy skład mógł zabierać dodatkowo 125 pasażerów, co nie było bez znaczenia przy ciągłych brakach motorniczych. Pierwsze składy trójwaganowe zostały skierowane na linie "8".

Więcej o zamierzeniach tutaj

* * *

Trud, który się opłaca - pracownicza wynalazczość

foto: archiwum MZK autor nieznany Pan Baturewicz przy sztaludze

Dwadzieścia trzy lata pracy w jednym przedsiębiorstwie to kawał czasu. Można je znać na wylot, wszystkie, najdrobniejsze sprawy. A właśnie tyle minęło, wspomina podczas naszej rozmowy Włodzimierz Baturewicz, zastępca kierownika działu głównego technologa Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej. Wówczas, w sierpniu 1955 roku, tuż po ukończeniu technikum energetycznego, po raz pierwszy jako młodszy technik technolog obróbki skrawaniem zetknął się ze szczecińską komunikacją miejską.
Tak pisała pani redaktor L. Racinowska z "Głosu Szczecińskiego" w dniu 11 sierpnia 1978 roku (piątek). Więcej o wynalazczości tutaj

* * *

Radiofonizacja przystanków tramwajowych

W grudniu 1978 roku Biuro Studiów i Projektów Łączności z Warszawy oddział w Szczecinie opracowało na rzecz WPKM w Szczecinie projekt pt "Założenia Techniczno - Eknomiczne - Radiofonizacja przystanków tramwajowych Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej w Szczecinie". Więcej o radiofonizacji tutaj

* * *

Zajezdnia autobusowa Dąbie oddana do użytku

foto: archiwum MZK autor nieznany

W marcu 1978 roku została oddana do użytku nowo wybudowana zajezdnia autobusowa Dąbie. Jest zapleczem technicznym dla 190 autobusów garażujących na jej terenie. Umiejscowienie zajezdni autobusowej na terenie prawobrzeża ma na celu usprawnienie komunikacji. Obiekt ten jest zajezdnią o pełnym zakresie obsługowo – naprawczym.

foto: archiwum MZK autor nieznany

W skład wybudowanego zespołu obiektów wchodzą: warsztaty ze stanowiskami obsługowo – naprawczymi, mycia podwozi i przeglądów OC, budynku myjni, magazynów, biurowca, w którym znajdowała się stołówka oraz przychodnia przyzakładowa. Jest również stacja paliw i magazyn gazów technicznych, place postojowe dla autobusów. Ogólna powierzchnia zajezdni wynosi 5,4 ha. Na zdjęciu po lewej miejsca postojowe dla autobusów, a po prawej biurowca przy ul. Struga.

* * *

Spotkanie

foto: archiwum MZK

Na zdjęciu niżej spotkanie pracowników WPKM (jeszcze przed oddaniem zajezdni Dąbie do użytku). Jest rok 1977. Medytacje nad planem zajezdni, jak zagospodarować tereny wokół zajezdni to jest, gdzie posadzić drzewa i krzewy.

Od prawej siedzą: p.Jan Mazurkiewicz, p.Mieczysław Kaszyński, p.Eugeniusz Marciniec, p.Artur Sint, p.Henryk Jachimowicz, p.Adam Buchman i p.Mieczysław Leszczyński.

* * *

Dostawa autobusów Jelcz PR – 110

W kwietniu przyjęto na stan firmy dostawę 22 autobusów Jelcz PR – 110. Autobusy zostały skierowane na trasy lini 66, 67, 75 i 76. Jednocześnie z dostawą autobusów przyjęto również samochody "Star" (osinobusy), które przeznaczono na pogotowie techniczne.

* * *

Podświetlane przystanki i sygnalizacja najazdowa

foto: archiwum MZK autor nieznany

Maj 1978 roku – w newralgicznych punktach miasta na przystankach tramwajowych i autobusowych montowano podświetlane tablice przystankowe, w których umieszczano rozkład jazdy jak i trasy sieci komunikacji miejskiej. Zamontowano ich w sumie 130 sztuk na terenie całego miasta.

foto: archiwum MZK autor nieznany

W tym samym czasie montowano sygnalizację najazdową przy przejściach dla pieszych prowadzących przez tory tramwajowe. Urządzenie to miało podwójny system alarmu: w momencie zbliżania się tramwaju do przejścia zapalało się pulsujące światło i uruchamiał się sygnał dźwiękowy. Autorami tego usprawnienia byłi inżynierowie firmy p. Stanisław Mańczak i p. Konrad Iglewski.

Na zdjęciu z lewej tablica przystankowa u zbiegu ul. Wyzwolenia i Pl. Żołnierza, po prawej sygnalizacja najazdowa na przejściu dla pieszych przy ul. Piastów.

* * *