Most Kłodny - historia

* * *

Na potrzeby opracowania tematu historii Mostu Kłodnego (Baumbrücke) wykorzystałem materiały zawarte w Zeszytach Szczecińskich - Zeszyt 6 opracowanego przez pana Ryszarda Kotlę. Tytuł zeszytu Lange Brücke, Hansa Brücke, Most Długi - Historia Szczecińskich Mostów. Wydawca "Publisher's" z 2002 roku. Patrz też: prasa, koncepcja

* * *

Most Kłodny (Baumbrücke) powstał z przedłużenia pomostu portowego o którym wspominało się już w latach 1310 i 1312 (Kuterbrücke) oraz zbudowanego w późniejszym okresie pomostu na wschodnim brzegu Odry od strony Łasztowni. Między pomostami umieszczona była kłoda pozwalająca na zamykanie i otwieranie wejścia do portu, którą obsługiwał pracownik portowy. Statki były wypuszczane z portu po dopełnieniu wszystkich formalności związanych ze składem towarów.

Odra pomiędzy Mostem Długim a pomostami z kłodą była obszarem zamkniętym, służącym jako port, który w końcu XIII wieku był miejscem, gdzie były już nabrzeża wraz z urządzeniami do załadunku i wyładunku towarów. Mosty Długi i Kłodny łączyły miasto z Łasztownią i znajdującą się tam rzeźnią.

W pierwszej połowie XVI wieku przy Moście Kłodnym zbudowano nową rzeźnię. W 1731 roku dla ułatwienia żeglugi w górę Odry przebudowano Most Drzewny na zwodzony.

Na przebudowanym moście zamontowano przęsło zwodzone z dwoma klapami jednocześnie poszerzając go z 24 na 34 stopy, co umożliwiało przejazd furmankom. Zwodzony Most Kłodny widoczny jest na litografii Ludwiga E. Lüttke z 1840 roku. W 1873 roku wykonano remont generalny mostu.

Po wybudowaniu Mostu Hanzy w 1903 roku podjęto decyzję o budowie nowego Mostu Kłodnego. W latach 1907 - 1909 obok istniejącego mostu postawiono nową konstrukcję stalową według projektu Wilhelma Meyera Schwartau. Wykonawcą była firma Beuchelt & Co. Z Zielonej Góry, a dekoracje wykonała firma Schwartz & Schrõder).

Most o długości ok. 121 metrów oddano do użytku 23 grudnia 1909 roku. Odległość między filarami przęsła zwodzonego wynosiła 18 metrów, co pozwalało na przepływanie między nimi także dużym statkom. Most przystosowano także do przejazdu tramwaju, który dojeżdżał do Portu Wolnocłowego (linia 5).

Historia kołem się toczy

Po 80 latach od wysadzenia Mostu (wiosna 1945), historia zatoczyła koło, wysadzony most przez wycofujące się z miasta wojska niemieckie nie został odbudowany. W tym miejscu pojawiła się Trasa Zamkowa w 1987 roku.

Jednak miasto cały czas miało w planach budowę nowego Mostu Kłodnego, aby doszło to do skutku, Urząd Miasta ogłosił 29 września 2014 roku przetarg na wykonanie dokumentacji projektowej dla zadania pn: „Modernizacja dostępu drogowego do Portu w Szczecinie - przebudowa układu komunikacyjnego w rejonie Międzyodrza wraz z pełnieniem nadzoru autorskiego".

Dokumentacja projektowa powstała w oparciu o Program Funkcjonalno Użytkowy zawarty w przetargu, która ukształtuje budowę dróg na Łasztowni oraz budowę Mostu Kłodnego, co będzie wiązało się ze zmianami w rejonie Podzamcza, powstała w ciągu 24 miesięcy od podpisania umowy, wraz z zawartymi opracowaniami i uzyskaniem wymaganych opinii. Miała też nastąpić prezentacja 3 koncepcji architektoniczno-konstrukcyjnych mostu Kłodnego w terminie 4 miesięcy od podpisania umowy. Oferty należało złożyć do 4 listopada 2014 roku.

5 listopada 2014 roku otwarto oferty na wykonanie dokumentacji Mostu, i przebudowy okolicznych dróg dojazdowych do portu w mieście. Najdroższa propozycja, za 7,49 mln zł wpłynęła od spółki Aecom Consulting z Warszawy. Biuro Projektowe Budownictwa Komunalnego z Gdańska złożyło ofertę za ponad 6 mln zł, zaś kolejna warszawska spółka - Egis Polska Inżynieria złożyła ofertę wartą 4,79 mln zł.

1 grudnia 2014 roku przekazano informacje o wyborze firmy EGIS Polska Inżynieria sp. z o.o. z Warszawy, która wykona dokumentację projektową. Inwestycja miała na celu poprawę bezpieczeństwa i organizacji ruchu oraz zapewnienie obsługi komunikacyjnej dla szczecińskiego portu. W jej ramach zmodernizowane zostaną m.in. ulice: Gdańska, Energetyków, Basenowa, Górnośląska, Bytomska, Rybnicka. Zmieni się także układ dróg na Łasztowni, którą z Nabrzeżem Wieleckim połączy Most Kłodny. Szacunkowy koszt inwestycji wynosi ponad 280 mln złotych. Patrz więcej na: youtube

Przebudowa ulic i torowisk Międzyodrza

Od chwili zaprezentowania nowej przeprawy w latach 2014 - 2025 zabiegano o finanse na realizację tego przedsięwzięcia. W międzyczasie przebudowano ulice Energetyków, Władysława IV, Spichrzową, Zbożową, Celną, Świętego Floriana i część ulicy Bytomskiej oraz Bulwar Śląski i Gdański. Powstało rondo na styku Św. Floriana, Władysława IV, powstało też mniejsze rondo 5-wlotowe przy ulicy Zbożowej, tuż przy Urzędzie Celnym (Izba Administracji Skarbowej), które umożliwia łatwiejszy dojazd do Łasztowni, jak też na Kępę Parnicką, gdzie planowana jest budowa mieszkań.

Przebudowano też już istniejące torowiska tramwajowe wraz z niezbędną infrastrukturą z myślą o zaplanowanej trasie tramwajowej przez jeszcze nie wybudowany most Kłodny, a na rondzie wyprowadzono tory w kierunku ulicy Władysława IV. Pomyślano też o rozjazdach w kierunku Mostu Długiego i Energetyków w obu kierunkach, tak aby w przyszłości nie rozkopywać ronda Portowców, po wybudowaniu Mostu Kłodnego. Przebudowano i zmodernizowano ulice Górnośląską, Basenową, Estakadę Pomorską i teren pod nią oraz Gdańską czy Rybnicką, Kujota, Hryniewieckiego, Logistyczną oraz części ulicy Bytomskiej.

Modyfikacja, aktualizacja projektu budowy Mostu Kłodnego

30 kwietnia 2024 roku nr sprawy: SIM/ZP/P/03/2024 Szczecińskie Inwestycje Miejskie ogłosiły przetarg na wykonanie weryfikacji, aktualizacji i modyfikacji dokumentacji projektowo - kosztorysowej w branży drogowej (między innym wykonanie pełnej siatki rozjazdów na skrzyżowaniu Mostu Kłodnego z Nabrzeżem Wieleckim z wyprowadzeniem torowiska w kierunku Placu Hołdu Pruskiego, dostosowaniem geometrii jezdni prowadzącej od placu Hołdu Pruskiego w kierunku Mostu Kłodnego do przyszłego przebiegu torowiska, modyfikacja projektu w zakresie konstrukcji torowiska oraz geometrii torów, projektu w zakresie rodzaju i lokalizacji odwodnienia torowiska, projektu w zakresie urządzeń torowych i przytorowych) i architektonicznej oraz wykonanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej branży sanitarnej, elektroenergetycznej, teletechnicznej i branży zieleń.

Termin wykonania zamówienia - 10 miesięcy od daty zawarcia umowy. Otwarcie ofert odbyło się w dniu 17 maja 2024 roku. 1 lipca 2024 roku wybrano jedyną ofertę, która wpłynęła z firmy Pracownia Projektowa Maciej Sochanowski ze Szczecina, który zaproponował wykonanie aktualizacji za kwotę 1 098 513,00 zł.

Ogłoszenie przetargu na na budowę Mostu Kłodnego

Wizualizacja UM

22 września 2025 roku Szczecińskie Inwestycje Miejskie ogłosiły przetarg na realizację inwestycji pn. „Modernizacja dostępu drogowego do Portu w Szczecinie: przebudowa układu drogowego w rejonie Międzyodrza - część mostowa”. Istotną częścią tego zadania będzie budowa nowej przeprawy przez Odrę tzw. Mostu Kłodnego, bo jest szansa na dofinansowanie zewnętrzne.

Inwestycja ta obejmuje budowę Mostu wraz z dojazdami do niego. Będzie to konstrukcja podwieszana o całkowitej długości wynoszącej 182 m. Elementem charakterystycznym konstrukcji będzie pylon/want zlokalizowany po stronie Bulwaru Gdyńskiego. Most Kłodny zapewni przeprowadzenie ruchu drogowego i tramwajowego przez rzekę Odrę. Z dwóch placów zagospodarowanych w formie pochylni, znajdujących się po obu stronach rzeki, zapewniona będzie również komunikacja dla osób pieszych, z niepełnosprawnościami i rowerzystów.

Prace na inwestycji obejmuje przebudowę układu drogowego w rejonie istniejącego węzła Trasy Zamkowej im. Piotra Zaremby, przebudowę m.in. ulic Jana z Kolna, Nabrzeże Wieleckie, Wyszyńskiego, Panieńskiej, Duczyńskiego, Lazurowej, Wendy oraz Zbożowej. Wybudowany zostanie nowy przebieg Władysława IV wraz z torowiskiem tramwajowym.

Prace obejmować będą również budowę i przebudowę infrastruktury sieciowej, jak budowa i przebudowa skrzyżowań z istniejącymi drogami, wykonanie przewiertu sterowanego pod dnem rzeki, budowę i przebudowę odcinków torów tramwajowych, budowę i przebudowę kanalizacji deszczowej, przebudowa sieci gazowej, budowę oświetlenia ulicznego, kanału technologicznego, rozbiórka obiektów kubaturowych, budowa sygnalizacji świetlnej, przepustów, sieci wodociągowej, przebudowa kanalizacji sanitarnej, wodociągowej, sieci elektroenergetycznej, telekomunikacyjnej, gazowej, wycinkę drzew i krzewów oraz wykonanie nasadzeń wraz z uzyskaniem w imieniu i na rzecz Zamawiającego decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. Zagospodarowana zostanie zieleń.

Termin realizacji inwestycji to 36 miesięcy od daty zawarcia umowy. Firmy zainteresowane udziałem w postępowaniu mają czas na składanie ofert do 6 marca 2026 roku. Koszt inwestycji szacowany jest na 352 mln zł w wieloletniej prognozie finansowej miasta.

W międzyczasie Michał Przepiera, zastępca prezydenta miasta poinformował, że aktualizowany jest projekt, jak choćby układ torów tramwajowych na skrzyżowaniu przed mostem, na lewym brzegu Odry, czy wyprowadzenie torów w kierunku placu Żołnierza - ślepe tory poprowadzone zostaną do wysokości ulicy Panieńskiej, by w tej ulicy w przyszłości nie rozkopywać w trakcie prac przy dokończeniu linii tramwajowej.