Budowa wiaduktu na Budziszyńskiej na styku z Powstańców Wlkp.

* * *

Wykorzystałem informacje zawarte w opisach technicznych do projektu budowy wiaduktu sygnatura akt: 8351 z 03.1964, 3699/MW z 07.1967 BPBK Gdańsk, 207/1/47 z 07.1971, 404/34/28 z 06.1971, Kurier Szczeciński nr. 266 z 17 listopada 1974 roku. Dokumentacja w archiwum Zarządu Dróg i Transportu Miejskiego. Brak jest dokumentacji z lat 40-tych XIX, (gdzie 1843 roku uruchomiono linię Berlin - Szczecin, a w 1848 roku Szczecin - Poznań) i początków XX wieku, aby można było opisać, jak do miejsce wyglądało w przeszłości.

* * *

Konstrukcja wiaduktu /podpory i konstrukcja nośna/, zastała wybudowana w 1959 roku przez wojsko w miejscu kładki dla pieszych. Wiadukt ten był konstrukcją stalowo drewnianą. Wykorzystano do jego budowy belki poprzeczne z mostu Baileya.

Konstrukcja nośna stanowiła 3 przęsła wolno podparte o charakterze półstałym. Pomost wykonany z podwójnego podkładu drewnianego na którym ułożono dywaniki z asfaltu lanego o grubości 6 cm. Przez wiadukt przebiegały tory tramwajowe. Podpory wiaduktu wykonane w postaci dwurzędowego jarzma o konstrukcji drewnianej na wbitych palach. Pod wiaduktem przebiegał wodociąg, który był oparty na samodzielnej konstrukcji nośnej składających się z dźwigarów walcowanych.

Przebudowa omawianego wiaduktu nastąpiła ze względu na zły stan techniczny obiektu, który nie nadawał się do dalszej eksploatacji i zaszła pilna potrzeba jego przebudowy. Tory kolejowe na długości kilku kilometrów przebiegają w głębokim wykopie i nie było innego przejazdu drogowego.

Inwestor Miejski Zarząd Dróg i Mostów Szczecin przedstawił trzy warianty wstępnych rozwiązań konstrukcyjnych są to:
• ustrój nośny zaprojektowany jako płyta żelbetowa,
• ustrój nośny zaprojektowany w postaci kablobetonowych belek prefabrykowanych wolnopodpartych o rozpiętości 36 metrów,
• ustrój statyczny zaprojektowany w postaci żelbetowej belki ciągłej – trójprzęsłowej.

Członkowie zespołu opiniującego projekt wybrali wariant pierwszy konstrukcji, co zostało ujęte i zatwierdzone w protokóle 8/70 z dnia 30 lipca 1970 roku.

Opis wiaduktu

Wiadukt drogowy zlokalizowany jest w miejscu starego w ciągu ulic Powstańców Wlkp. i Budziszyńskiej. Dołem w wykopie biegną tory kolejowe linii Szczecin Główny - Szczecin Dąbie. Oś podłużna wiaduktu krzyżuje się z osią podłużną linii kolejowej pod kątem 34 °.

Szerokość wiaduktu wynosi

• jezdnie 2x7.0=14.0 m
• chodniki 2x3.55=7.10 m
• torowisko tramwajowe 6.5 m
• kanał instalacyjny 2x2.6=5.2 m
Razem szerokość wiaduktu wynosi 32.8 metra

Wysokość wiaduktu /grubość płyty/ wynosi 1.4 metra, konstrukcja wiaduktu żelbetowa. Wiadukt trzyprzęsłowy, konstrukcja nośna płyty wiaduktu – dwa rzędy słupów (o przekroju kołowym) żelbetowych o rozstawie 4.08 metra w ilości 11 szt. w każdym rzędzie. Średnica słupów i przyczółków na palach Wolfsholza.

Po obu stronach wiaduktu biegną kanały instalacyjne o szerokości 2.6 metra stanowiące jakby poszerzenie chodników. Dno kanałów stanowią płyty żelbetowe prefabrykowane o grubości 7 cm i szerokości 75 cm, układane na żebrach żelbetowych wypuszczonych z płyt wiaduktu. Przykrycie kanałów płytami żelbetowymi prefabrykowanymi o grubości 7 i 8 cm. Nawierzchnia płyt pokryta asfaltem.

Nawierzchnia chodników i jezdni asfaltowa. Balustrady chodników pieszych stalowe. Słupki z płaskowników 10 x 50 mm, wtopione w konstrukcję żelbetową wiaduktu w odstępie 50 cm. Balustrada ochronna kanałów instalacyjnych z rur stalowych o przekroju 80 mm. Wysokość balustrad 1.1 metra.

Faktura widocznych powierzchni konstrukcyjnych wiaduktu – słupy o powierzchni młotkowanej, a powierzchnia boczna - beton surowy. Na wiadukcie lampy oświetleniowe uliczne.

Jednocześnie przy okazji budowy wiaduktu MPK Szczecin zleciło firmie Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego w Szczecinie opracowanie projektu technicznego na budowę sieci trakcyjnej na dojazdach do wiaduktu stanowiący włączenie linii tramwajowej 4 z Powstańców Wlkp. do istniejącej pętli przy ulicy Budziszyńskiej.

16 listopada 1974 roku o godzinie 11.00 przez generalnie przebudowany wiadukt na ulicy Budziszyńskiej przejechały pierwsze samochody. Oddanie wiaduktu znacznie ułatwiło komunikacje w tym rejonie miasta.

Była to bardzo trudna i skomplikowana budowa, wymagająca od wykonawców niemałych umiejętności, a często też dużej precyzji. O rozmiarach budowy niech świadczył fakt, że zużyto tu 3.900 metrów sześciennych betonu oraz ponad 1.150 ton stali. Koszt obiektu wyniósł 52 milionów złotych.

W odczuciu mieszkańców Pomorzan budowa wiaduktu trwała stosunkowo długo. Warto jednak wspomnieć, że budowlani o wiele miesięcy skrócili cykl obowiązujący przy wznoszeniu tego typu obiektów. Największy wkład pracy miały załogi następujących firm:

• Przedsiębiorstwa Budownictwa Kolejowego,
• Komunalnego Przedsiębiorstwa Robót Inżynieryjnych,
• PRE "Elektromontaż" Poznańskiego Przedsiębiorstwa Robót Telekomunikacyjnych,
• Szczecińskich Okręgowych Zakładów Gazownictwa,
• Okręgowego Przedsiębiorstwa Kartograficznego i wielu innych przedsiębiorstw.

Od poniedziałku 18 listopada 1974 roku przez nowy wiadukt przejechały również tramwaje linii 4 relacji Pomorzany - Potulicka. Wiadukt jest pod stałym nadzorem służb mostowych.

Wiadukt na Budziszyńskiej, foto: Kurier Szczeciński, 17.11.1974

Po prawie 30 latach od ostatniego remontu wiaduktu, firma "Stalmont" 8 lutego 2002 roku rozpoczęła prace naprawcze z powodu nieszczelności izolacji. Od spodu pojawiły się wykwity i odcieki. Ze względu na stan obiektu mogły po nim jeździć tylko samochody ważące co najwyżej 20 ton. Po remoncie zaś podniesiona została jego klasa z D na C, co pozwoliło na jazdę samochodów o wadze do 30 ton. Wiadukt składa się z dwóch elementów. Jedna wybudowana została przed wojną, druga w latach 70. Po zerwaniu starej nawierzchni uszczelniono izolację wiaduktu, naprawiono urządzenia dylatacyjne, wymieniono też torowisko tramwajowe. Remont wiaduktu kosztował podatników ok. 1,3 mln zł.

Następny remont wiaduktu, rozpoczął się 1 lipca 2024 roku, po prawie ćwierćwieczu jego eksploatacji i wielu perypetiach z remontem kapitalnym ulicy Kolumba, przy okazji drugiej część tej samej inwestycji, od pętli na Pomorzanach poprzez Powstańców Wielkopolskich do Placu Szyrockiego.

Remont wiaduktu na Budziszyńskiej był wyzwaniem. Po zerwaniu nawierzchni i demontażu części konstrukcji okazało się, że ich stan jest tragiczny, i "odbiegał od założeń projektowych", co skutkowało większym zakresem prac niż wcześniej planowano. Chodziło o większe ubytki w żelbetowych konstrukcjach. Powstał protokół rozbieżności, w którym zostały opisane wszystkie dodatkowe prace, co skutkowało zwiększeniem kosztów remontu.

Zdjęcia zrobione 6 listopada 2025 roku


Przy okazji podczas obecnej przebudowy wiaduktu, ZWiK podjął decyzję, o wymianie całości sieci magistrali wodociągowej, pierwotnie zakładano wymianę tylko jej części. Magistrale znajdujące się w ciągu alei, budowane były w latach 70-tych XX wieku. Aby uniknąć problemów w przyszłości, wykorzystano fakt prowadzenia robót ziemnych, zapadła decyzja o rozszerzeniu zakresu prac, co było działaniem zasadnym z ekonomicznego i eksploatacyjnego punktu widzenia. Szacowany koszt robót dodatkowych i zamiennych, które poniósł ZWiK wynosił 13 mln zł.

Modernizacja Powstańców Wielkopolskich ma się zakończyć do 31 lipca 2026 roku?

* * *