www.swiatowy.org – Historia komunikacji miejskiej w Szczecinie

Czy Szczeciński Obszar Metropolitalny ma szanse na szybki i dynamiczny rozwój i może być kołem zamachowym w rozwoju regionu Pomorza Zachodniego? Pozytywną odpowiedź na to pytanie dają nie tylko fachowcy, którzy pod kierunkiem profesora Dariusza Zarzeckiego opracowali Strategię rozwoju Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego, ale także przedstawiciele samorządów, które do niego dobrowolnie przystąpiły, widząc w tym nie tylko własny, ale także wspólny interes

W dniu 10 października 2014 roku Strategia ta została przez członków SOM jednogłośnie zaakceptowana. A to w praktyce oznacza, że cele i kierunki jego rozwoju zostały już ustalone. Wiadomo zatem, chociaż oczywiście nie we wszystkich szczegółach, co w najbliższych latach będzie się działo na terenie jednostek samorządu terytorialnego tworzących SOM.

Nikogo nie trzeba przekonywać, że jednym z absolutnie niezbędnych warunków rozwoju Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego jest sprawny system transportu publicznego, który powinien być nie tylko sprawny, dostępny oraz zrównoważony, ale także przyjazny mieszkańcom. A jest ich na terenie SOM około 700 tysięcy. Warto podkreślić, że Obszar stanowi układ policentryczny, w którym dominują ośrodki miejskie: Szczecin, Stargard Szczeciński, Świnoujście, Police, Goleniów i Gryfino. W miastach zamieszkuje ok. 600 tysięcy ludzi, czyli blisko 90 proc. mieszkańców całego Obszaru. Ci ludzie muszą szybko, sprawnie i wygodnie się poruszać - dojechać do pracy, uczelni, szkoły, instytucji kultury, miejsc wypoczynku itp. Bez tego nie ma mowy o pożądanym funkcjonowaniu SOM, który ma być kołem zamachowym dla rozwoju naszego regionu.

Kontrakt Terytorialny

Szczeciński Obszar Metropolitalny nie jest niezależnym bytem, tylko istotną częścią regionu Pomorza Zachodniego. Trudno mówić o jego rozwoju w oderwaniu od reszty. To oczywistość, dlatego tak istotne znaczenie ma dla niego Kontrakt Terytorialny, czyli umowa zawarta między rządem a samorządem województwa, w której wskazane zostały cele i przedsięwzięcia priorytetowe, mające istotne znaczenie dla rozwoju kraju oraz województwa, wraz ze sposobem ich finansowania, koordynacji i realizacji. Kontrakt określa ramowe zasady dofinansowania Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego w latach 2014-2020. Ale trzeba zwrócić uwagę na to, że jest on dokumentem operacyjnym, który „będzie podlegał aktualizacji" oczywiście w uzasadnionych przypadkach.

Kontrakt Terytorialny jest zatem także finansowym wsparciem dla priorytetów inwestycyjnych Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego, w tym dla jego kręgosłupa, czyli sprawnego systemu transportu publicznego. Warto w tym miejscu przyjrzeć się niektórym jego elementom, w szczegółności zaś kolei metropolitalnej, której budowa zostanie sfinansowana ze środków POliŚ i RPO, a także innym ważnym „cząstkowym" inwestycjom komunikacyjnym, składającym się na ten system, w tym na budowę szybkiego tramwaju łączącego prawobrzeżną i lewobrzeżną część stolicy województwa, na który z niecierpliwością czekają mieszkańcy Szczecina.

Konkretne wsparcie dla SOM

W Kontrakcie najważniejsze są przedsięwzięcia z listy podstawowej, w tym te, które są niezbędne dla rozwoju Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego (Zintegrowane Inwestycje Terytorialne). Ze względu na rangę, ale także koszty inwestycji na pierwszy plan wybijają się dwa projekty: budowa Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej z wykorzystaniem istniejących odcinków linii kolejowych nr 406,273,351 (koszt ok. 665 milionów PLN) i kompleksowe przedsięwzięcia z zakresu zrównoważonej mobilności miejskiej ekologicznego transportu (925 PLN). Te przedsięwzięcia będą realizowane w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.

Warto zaznaczyć, że konkretne wsparcie w ramach tego programu będą też miały m.in. działania zmierzające do poprawy efektywności energetycznej i ochrony środowiska. Zostańmy jednak przy transporcie publicznym. Zgodnie z założeniami SKM powinna być ona gotowa w całości do użytku w 2022 roku. Jest już podpisana umowa na sporządzenie studium wykonalności SKM, a także dzięki kontraktowi są już zadeklarowane pieniądze na jej realizację.

Stawiamy na transport ekologiczny, a kolej metropolitalna będzie w nim pełnić bardzo ważną rolę. Sieć tej kolei zostanie rozbudowana, między innymi do osiedla w Policach, a nieczynna od lat linia do Szczecina zostanie zmodernizowana i ponownie włączona do ruchu. Nowoczesne pociągi będą łączyć poszczególne miejscowości z dużą częstotliwością, jeżdżąc co 15 czy 20 minut. Przewidujemy też wybudowanie i uruchomienie dużych parkingów buforowych na terenie lotniska w Dąbiu i w oko- licach Jeziora Głębokiego, na których kierowcy będą mogli zostawić swoje samochody i przesiąść się do innych środków transportu, na przykład do szybkiego tramwaju, który nie zatrzymując się po drodze, dowiezie ich do centrum miasta. Na ulicach Szczecina będzie luźniej niż dzisiaj, miasto nie będzie zakorkowane i zatruwane spalinami. To jest realna wizja - powiedział kilka miesięcy temu „Kurierowi Metropolitalnemu" prezydent Szczecina Piotr Krzystek. Dodajmy, że ta wizja w ciągu kilku najbliższych lat stanie się dla mieszkańców Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego rzeczywistością.

Jak dotąd najsłabszym punktem szczecińskiego, a tym samym metropolitalnego transportu, jest połączenie miasta przez Odrę. Komunikacja opiera się na dwóch przeprawach - Autostradzie Poznańskiej i Trasie Zamkowej z mostem Długim i dalej z mostem Pionierów. To wąskie gardło transportowe znacznie rozszerzy realizowana obecnie budowa szybkiego tramwaju, którego pierwsza linia ma być oddana do użytku już w przyszłym roku. Już teraz mówi się także o drugiej, która miałaby zostać wpuszczona między osiedla Słoneczne, Majowe, Bukowe, Nad Rudzianką i Kijewo. Chodzi o to, by mieszkańcy tych osiedli nie mieli zbyt długiej drogi dojścia do szybkiego tramwaju.

Poza szybkim tramwajem wspomniane wąskie gardło transportowe rozluźni także alternatywny szlak komunikacyjny SKM wzdłuż Szczecina, według historycznych tras, bo przecież fragmenty tej kolei już istnieją. Trzeba je oczywiście zmodernizować i rozbudować.

Priorytety są zatem jasno opisane i precyzyjnie przygotowane. Zaprogramowana jest także ich realizacja i, co niezwykle ważne, zadeklarowane są już środki finansowe na ich praktyczne urzeczywistnienie.

Opracowanie "Marek Osajda", "Kurier Szczeciński - Kurier Metropolitalny", listopad 2014 roku