Historyczna zajezdnia przy ulicy Piotra Skargi

* * *

Posiłkowałem się materiałami ze wspomnień Prezydenta Szczecina Piotra Zaremby, kronik WPKM z lat 1978 – 1989 prowadzonych przez p.Stefanię Wieland. Korzystałem również z materiałów znajdujących się w archiwach MZK, ZKM Szczecin i informacji znajdujących się na stronach internetowych MZK Szczecin oraz biuletynów informacyjnych nr 65, 66, 67 z 2006 roku jak i materiałów własnych. Korzystałem również z materiałów i informacji zawartych w książce pn "50 Jahre Stettiner Strassenbahn 1879 - 1929"

* * *

Zajezdnie wybudowano w 1879 roku jako jedną z pierwszych. Znajduje się przy ulicy Piotra Skargi 20. W 1871 roku rajcy uchwalili program uruchomienia - wzorem miast zachodniej Europy - tramwajów, powozów na szynach.

foto: Janusz Światowy, widok na starą zajezdnię wrzesień 2007

Do wykonania tego zadania rajcy wybrali spółkę akcyjną z Charlottenburga, której siedem lat zajęło wytyczanie tras i budowę torów. Po uruchomieniu zajezdni stacjonowały w niej wozy konne. Rozrastające się dynamicznie miasto, nie miało publicznej komunikacji zbiorowej. Przemysł rozwijał się też dynamicznie przede wszystkim w odległych od centrum peryferiach, zatrudniał w głównej mierze mieszkańców śródmieścia.

Rajcy miejscy w roku 1896 roku postanowiły wzorem innych miast uruchomić w mieście tramwaje elektryczne. W związku z tym podpisano umowę z berlińską firmą "Allgemeinen Elektrizitat - Gesselschaft" na budowę elektrycznej sieci tramwajowej oraz elektrowni zasilającej trakcję napowietrzną. Istniejąca już spółka "Stettiner Strassen - Eissenbahn Gesellschaft" zajęła się eksploatacją elektrycznych tramwajów.

Po roku od podpisania umowy uruchomiona została w dniu 4 lipca 1897 roku pierwsza linia tramwaju elektrycznego o długości 2,6 km. Trasa tramwaju biegła od Piotra Skargi (Westend) do ulicy Kardynała Wyszyńskiego (Breitestrasse). Do końca tego roku wybudowano dalsze km torów tramwajowych i wynosiły już 26,6 km.

Po wybuch I wojny światowej został wstrzymany rozwój sieci tramwajowej. W następnych latach sieć tramwajowa rozwijała się dynamicznie. Taki stan trwał do 1943 roku. Powodem były rosnące trudności zaopatrzeniowe, brak obsługi taboru oraz bardzo dużych zniszczeń po bombardowaniach.

Naloty dywanowe przeprowadzone przez wojska alianckie podczas II wojny światowej sprawiły, iż Szczecin doznał ogromnych zniszczeń. Bombardowania nie ominęły warsztatów przy ul. Kolumba i zajezdni Golęcin, oraz przy ul. Piotra Skargi. Prace nad przywróceniem zajezdni do stanu nadającego się do eksploatacji trwały kilka miesięcy.

Dopiero 5 września 1945 roku - ostatnia z czynnych przed 1945 rokiem zajezdnia została przejęta przez firmę, ale częściowo. Firma otrzymała jedynie warsztat sieci napowietrznej i budynki mieszkalne, a wozownia w dalszym ciągu była niedostępna.

foto: archiwum MZK, widok na starą zajezdnię

Przez następne lata aż do 1994 roku służyła pracownikom firmy jako wydział trakcji, gdzie stacjonowały wozy wieżowe i tramwaje techniczne służące do obsługi trakcji napowietrznej.

Konsekwencją komunalizacji mienia była konieczność przekazania jej w 1994 r. na własność Skarbu Państwa. Obecnie mieści się tam Miejski Zakład Gospodarki Odpadami oraz sklep rowerowy.

* * *