Zajezdnia tramwajowa Pogodno

* * *

Posiłkowałem się materiałami ze wspomnień Prezydenta Szczecina Piotra Zaremby, kronik WPKM z lat 1978 – 1989 prowadzonych przez p.Stefanię Wieland. Korzystałem również z materiałów znajdujących się w archiwach MZK, ZKM Szczecin i informacji znajdujących się na stronach internetowych MZK Szczecin oraz biuletynów informacyjnych nr 65, 66, 67 z 2006 roku jak i materiałów własnych. Korzystałem również z materiałów zawartych w monografii Alfreda Wielopolskiego “Rozwój komunikacji miejskie w Szczecinie w latach 1945 –70“, opracowania Mirosława Janiaka "Tramwajem w przestworza - Szczecińskie tramwaje w latach 1925 - 45", (Szczeciner" nr. 4 z 2014), książki Marcina Klassy z 2019 "Szczecińskie Tramwaje" i książki napisanej przez Mirosława Janiaka i Remigiusza Grochowiaka pn:"Tramwaje w Szczecinie 1878 - 1945"

* * *

Zajezdnia Pogodno została oddana do eksploatacji 22 września 1938 roku. Posiadała 15 torów plus dodatkowy tor z kanałem przeglądowym wraz z pomieszczeniami warsztatowym i socjalnym i mogła pomieścić 90 wozów. Decyzję o budowie obiektu i zakupie ziemi podjęto w 1936 roku. W 1937 roku z kolei do magistratu i policji budowlanej przesłano dokumentację projektową wykonaną przez szczecińskiego architekta Gustawa Gaussa, jednocześnie prowadząc prace na terenie przyszłej zajezdni. Po zaakceptowaniu dokumentacji w czerwcu 1937 przystąpiono do budowy.

Foto: Janusz Światowy zajezdnia Pogodno wagon Bremen 144 w głębi budynek mieszkalny

Położona jest w ekskluzywnej dzielnicy miasta. Teren dzielnicy został przyłączony do Szczecina w 1911 roku. Stało się to za sprawą ówczesnego burmistrza Szczecina Friedricha Ackermanna.

Dyskusje o uruchomieniu nowej zajezdni, w związku z rozwojem szczecińskiej komunikacji toczyły się od lat 20. XX wieku, a ich ukoronowaniem było oddanie zajezdni w drugiej połowie lat 30. XX wieku. Jest największą i jednocześnie najmłodsza szczecińska zajezdnią. Znajduje się przy alei Wojska Polskiego 200.

W 1945 roku sytuacja w mieście była pod względem komunikacyjnym tragiczna. Sieć tramwajowa prawie w połowie była zniszczona. Tory tramwajowe w skutek bombardowań zostały w wielu miejscach zerwane.

Dzięki ofiarnej pracy i poświęceniu braci tramwajarskiej ściągnięto do zajezdni tramwaje pozostawione przez uciekających mieszkańców miasta w ciągu Alei Wojska Polskiego i jak wspomina Piotr Zaremba były Prezydent Miasta:

"Na końcu alei Wojska Polskiego krzątali się tramwajarze koło wozów zalegających cały szlak podmiejskiej linii tramwajowej. Wozy te stały tam jako widomy znak wydarzeń ostatniego miesiąca, gdy ewakuujący się pieszo Niemcy używali ich do przejazdu na końcowy przystanek trasy, wiodącej przez lasy do Wkryujścia. Brak prądu uniemożliwił odstawienie tego taboru do remiz; trzeba było ciągnąć je końmi na wzór dawnej trakcji tramwaju".

Odbudowa trakcji tramwajowej szła pełną parą, z każdym miesiącem prace zbliżały się ku końcowi. Wymieniano szyny, porządkowano tory, w końcu przedłużano i uruchamiana nowe linie tramwajowe.

W latach 1946 - 48 odbudowano torowiska w ciągu alei Wojska Polskiego do zajezdni Pogodno i nie tylko.

Foto: z broszury przeznaczonej do użytku wewnętrznego pn: Osiągnięcia projektowania komunalnego ziemi szczecińskiej w latach 1952-77

Przebudowę i modernizację zajezdni Pogodno rozpoczęto w sierpniu 1973 roku, a zakończono w grudniu 1983 roku. Wybudowano nową halę obsługi codziennej tramwajów wzdłuż północno – zachodniej ściany istniejącej hali remontowo – postojowej z dostosowaniem do potokowego systemu obsługi wagonów typu 102Na i 105N.

Rozbudowano własną kotłownię, przebudowano wszystkie instalacje infrastrukturalne, zbudowano nowy układ torowy i drogowy, sieci trakcyjnej, oświetlenia.

Istniejącą halę remontowo – postojową zmodernizowano i przebudowano z czołowej na potokową. Część hali przeznaczono na remonty wagonów tramwajowych. Dostosowano 5 kanałów do napraw nowoczesnego taboru tramwajowego. Wyposażono je w podnośniki hydrauliczne do pudeł wagonów i zapadnię do zestawów kołowych. Zwiększono również powierzchnię warsztatów naprawczych i pomocniczych.

Foto: schemat z broszury przeznaczonej do użytku wewnętrznego pn: Osiągnięcia projektowania komunalnego ziemi szczecińskiej w latach 1952-77

W pozostałej części hali remontowo – postojowej usunięto bramy, co dało więcej miejsca na postoje wagonów. W trakcie przebudowy i modernizacji zajezdni z powodu dostaw nowego taboru tramwajowego 105N, zaszła konieczność zmian projektowych nie uwzględnionych pierwotnie, co zwiększyło nieznacznie koszty inwestycji.

Modernizacja i przebudowa zajezdni Pogodno stworzyła zaplecze techniczne dla 150 jednostek taborowych.

Zajezdnia Pogodno jest jedyną w Szczecinie zajezdnią przelotową. Dzięki przeprowadzonej przebudowie i modernizacji jest dostosowana do przyjmowania nowoczesnego taboru.

Inwestorem inwestycji był WPKM. Autorem dokumentacji projektowej był inż. J.Nawrocki z Biura Projektów Budownictwa Komunalnego w Szczecinie. Okres obowiązywania projektu to lata 1971-75. Zakładano realizację inwestycji w latach 1975-78, jak wiadomo rozpoczęto ją 1973 roku i ciągnęła się aż do 1983 roku.

W październiku 1992 roku trwały końcowe prace przy montażu i instalacji elektronicznych kasowników KRG przez pracowników Zakładu Mechaniki Pojazdowej R&G z Mielca. Od marca trwały testy 18 urządzeń w tramwajach zajezdni Golęcin. Testy wypadły pomyślnie i kasowniki wraz z sterownikami zostały zainstalowane na wszystkich zajezdniach.

Według stanu na dzień 6 czerwca 1994 roku w zajezdni Pogodno eksploatowanych było 137 wagonów tramwajowych, w tym:
- 2 wagony typu 102 N (przegubowe),
- 49 wagonów typu 105 Na wyprodukowanych w latach 1989-90,
- 2 wagony typu 106 Na wyprodukowane w 1991,
- 84 wagony typu 105 N produkcji z lat 1975-79,

2 wagony 102 N z Pogodna zostały przekazane w czerwcu na zajezdnię Niemierzyn, a stan taboru który pozostanie w zajezdni zabezpieczy realizację zadań przewozowych na tym samym poziomie, pod warunkiem przeprowadzenia cyklicznych remontów. Przeprowadzenie tychże remontów jest warunkiem bezpiecznej eksploatacji.

W listopadzie 1998 roku w zajezdni Pogodno odbyło się spotkanie założycielskie "Szczecińskiego Towarzystwa Miłośników Komunikacjo Miejskiej". Towarzystwo to ma celu propagowanie historycznych dziejów komunikacji miejskiej Szczecina, ratowanie starej historycznej infrastruktury komunikacyjnej w mieście jak i starego taboru przed likwidacją oraz pochodnych związanych z komunikacją miasta Szczecina.

W maju i lipcu 2001 roku dostarczono do Szczecina 14 nowych tramwajów typu 105N2k/S/2000. Z czego 8 wagonów otrzymała Zajezdnia "Pogodno", a 6 wagonów Zajezdnia "Golęcin". Wagony są kolejną wersją wagonów 105Na/805Na, są jednoczłonowe, posiadają jedno stanowisko motorniczego.

Stan taboru tramwajowego w zajezdni Pogodno na dzień 30 kwietnia 2003 roku - wagony liniowe: 105N 62 sztuki, 105Na 31 sztuk, 105Ng/S 8 sztuk, 105N2K/S 8 sztuk. Razem 109 wagonów.

W 2003 roku przeprowadzono remont kapitalny zaplecza sanitarnego, który spełnia wymagania przepisów bhp. Zaplecze jest nowoczesne i schludne. Zajezdnia została podłączona w 2004 roku do sieci grzewczej SEC, co spowodowało likwidację dwóch kotłowni bardzo uciążliwych w eksploatacji. Pracownicy kotłowni po przeszkoleniu zostali skierowani do innych prac.

Po zamknięciu 1 października 2004 roku zajezdni Niemierzyn powróciły tu również wagony 102Na. Na stan zajezdni przyjęto 27 wagonów w tym 23 wagony 102Na i 4 wagony 105N. Poza taborem liniowym przyjęto również 4 wagony specjalistyczne. Zajezdnia przejęła obsługę linii 3, 4 i 12.

Poza taborem przejęto 47 motorniczych i 17 pracowników zaplecza. W szybkim czasie trzeba było zaadaptować pomieszczenia (po byłym sklepie rowerowym znajdującym się w budynku administracyjnym) na salę motorniczych wraz z zapleczem socjalnym.

Na przełomie października i listopada 2004 roku w zajezdni Pogodno rozpoczęto montaż w tramwajach autokomputerów SRG 3000P wraz z modułami sterującymi pracą tego urządzenia.

Montaż autokomputerów w wagonach tramwajowych nie miałby najmniejszego sensu, gdyby nie zainstalowano w zajezdni serwera komunikacyjnego, modemu radiowego wraz z zasilaniem sieciowym, instalacji antenowej ( zainstalowano 2 anteny o zasiegu 50 metrów, wraz z systemem awaryjnego podtrzymania zasilania.

Podsystem wymiany informacji zapewnia bezprzewodową dwukierunkową wymianę danych pomiędzy zakładową siecią komputerową, a autokomputerami zainstalowanymi w tramwajach. Transmisja danych odbywa się automatycznie (bezobsługowo) w momencie pojawienia się pojazdu w zasiegu systemu. System nie byłby w pełni sprawny, gdyby nie współpracował z systemem zarządzającym komunikacją miejską "Municom".

Nadzór nad montażem autokomputerów SRG 3000P w wozach tramwajowych oraz systemu komunikacyjnego w zajezdni prowadził szef zajezdni Pogodno p. Ryszard Tamm we współpracy z informatykami firmy p. Maciejem Dziedziczakiem i p. Przemysławem Białkowskim.

Pragnę nadmienić, że już w 1997 roku testowano w tej zajezdni autokomputery SRG 2000D. Pracę tego urządzenia trzeba było przygotować ręcznie tzn. nagrać na 32kB kartę pamięci RAM rozkład jazdy wraz z cenami biletów. Później tę kartę włożyć do autokomputera SRG 2000D wraz z kluczem identyfikacyjnym motorniczego. Niestety w tym samym roku przerwano testy z tymi urządzeniami ze względu na brak środków na dalsze prace.

W październiku 2004 roku przyjęto na stan zajezdni 27 wagonów z likwidowanej zajezdni Niemierzyn. Były to 23 wagony 102Na i 4 wagony 105N. Poza taborem liniowym przyjęto również 4 wagony specjalistyczne. Zajezdnia przejęła obsługę linii 3, 4 i 12.

Poza taborem przejęto 47 motorniczych i 17 pracowników zaplecza. W szybkim czasie trzeba było zaadaptować pomieszczenia (po byłym sklepie rowerowym znajdującym się w budynku administracyjnym) na salę motorniczych wraz z zapleczem socjalnym.

Nie było problemów z zapleczem sanitarnym, w 2003 roku przeprowadzono remont kapitalny, który spełnia wymagania przepisów bhp. Zaplecze jest nowoczesne i schludne. Zajezdnia została podłączona w 2004 roku do sieci grzewczej SEC, co spowodowało likwidację dwóch kotłowni bardzo uciążliwych w eksploatacji. Pracownicy kotłowni po przeszkoleniu zostali skierowani do innych prac.

W latach 2004 - 2006 przeprowadzono kompleksowy remont zaplecza technicznego, a w szczególności w halach remontowo - przeglądowych. Remont dachów nad halami wraz z wymianą świetlików spowodował, że po raz pierwszy od wielu lat są szczelne dachy i pracownikom zaplecza nie leje się woda na głowy po opadach deszczu. Wymieniono również bramy wjazdowe do hal (12 - 19).

Przeprowadzono remont kapitalny wraz z modernizacją szatni, toalet i łaźni pracowników zaplecza technicznego, hali OC. Wyremontowano także kanał przeglądowy nr 18, polegający na wymianie oświetlenia i położeniu kafelków w kanale.

Przewidziano również remont kapitalny centralnego ogrzewania w halach i pomieszczeniach warsztatowych, przebudowę ściany zachodnio - północnej hali OC, budowę stanowiska do podnoszenia wagonów tramwajowych wszystkich typów.

W styczniu 2005 roku położono okablowanie strukturalne dla powstającej sieci komputerowej w zajezdni Pogodno.

16 września 2005 roku z okazji rocznicy 60-lecia powstania komunikacji miejskiej w Szczecinie po II wojnie, Złoty Krzyż Zasługi otrzymał Ryszard Tamm szef zajezdni Pogodno i jego zastępca pan Walerian Szajewski.

W tym samym roku z okazji 50-lecia wagonów N w Szczecinie, STMKM dzięki uprzejmości Miejskiego Zakładu Komunikacyjnego zorganizowało wystawę wybranych szczecińskich wagonów z rodziny N na terenie zajezdni tramwajowej Pogodno oraz przejazd historycznym składem wagonów 4N1+4ND1 (293+343) na trasie linii tramwajowej 1, na której po raz pierwszy w Szczecinie 50 lat temu pojawiły się wagony N.

13 kwietnia 2006 roku w godzinach porannych na terenie zajezdni Pogodno dokonano rozładunku wagonów Tatra typu KT4Dt, które do Szczecina przyjechały na testy. Jeśli testy powiodą się to miasto zakupi te wozy.

7 czerwca 2006 roku w zajezdni nastąpiło uroczyste podpisanie aktu przekazania eksponatów dla powstałego Muzeum Techniki i Komunikacji - Zajezdnia Sztuki w byłej zajezdni Niemierzyn. Na uroczystości podpisania aktu byli zaproszeni goście z magistratu jak również pracownicy i byli pracownicy firmy.

Eksponaty przekazane do muzeum ratowali przed zniszczeniem pracownicy firmy, zabezpieczając różne elementy wyposażenia wagonów tramwajowych, podstacji energetycznych, osprzętu torowego i sieciowego. W ratowanie eksponatów włączyli się miłośnicy komunikacji. Wszystko co miało jakąkolwiek wartość historyczna deponowano w naprędce utworzonym tymczasowym muzeum w sali byłej świetlicy budynku administracyjnego. Pierwszym kustoszem prowizorycznego muzeum był pan Roman Mirek.

Po długich negocjacjach 13 października 2006 roku nastąpiło podpisanie umowy na zakup 21 przegubowych wozów tramwajowych KT4Dt Tatra. Odbyło się w siedzibie BVG w Berlinie. Umowę podpisali z-ca prezydenta miasta pan Andrzej Grabiec i dyrektor MZK Szczecin pan Jerzy Manduk.

Pierwsze tramwaje przegubowe mają trafić do Szczecina pod koniec października, a pozostałe będą dostarczanie sukcesywnie, tak aby wszystkie znalazły się w mieście do końca grudnia. Razem z wagonami będą dostarczane części zamienne jak i wyposażenie warsztatowe. Wynegocjowana cena zakupu jednego wagonu to 500 tys. złotych.

W zajezdni stacjonują wagony 105N i pochodne oraz najnowsze 105N2K/S. W listopadzie 2006 roku na stan zajezdni zostały wciągnięte pierwsze wagony tramwajowe KT4Dt zakupione w BVG Berlin jest ich 21 sztuk.

30 października 2007 roku przyjechał na lawecie na teren zajezdni Pogodno wóz tramwajowy Tatra T6A2D o numerze bocznym berlińskim 5206 ex 8206. W Szczecinie dostanie numer boczny prawdopodobnie 201. Następny tramwaj przyjedzie 31 października. Są to pierwsze 2 wagony z partii 32 zakupionych używanych Tatr T6A2D.

Foto: Janusz Światowy, hala zajezdni Pogodno, tatra 100/101

W dniach 29 - 31 października 2007 przyjechały dwa wagony T6A2D z Berlina, a w styczniu 2008 roku wyjechały na trasy.

Zajezdnia obsługuje linie 1, 2, 3, 4, 7, 8, 9, 12.

W zajezdni stacjonują następujące typy wagonów wg danych z lutego 2008 roku są to:

* wagony 105N z lat 1975-1979 - 61 szt
* wagony 105Na z lat 1981-1990 - 32 szt
* wagony 105Ng/S z lat 2000-2001 - 7 szt
* wagony 105N2K/S z roku 2001 - 8 szt + 4 doczepy z 2007 roku
* wagony KT4Dt z roku 1994 - 21 szt
* wagony T6A2D z lat 1985-1990 - 2 szt
Razem w zajezdni Pogodno jest 135 wagonów.

13 listopada 2007 roku została przywieziona pierwsza z 6 doczepa tramwajowa. Dostarczono ją na zajezdnię Pogodno. Doczepa wyprodukowana przez firmę "Protram" z Wrocławia dla wagonów 105N2k/2000. Doczepa o numerze fabrycznym 001 dostała w Szczecinie nr boczny 791 i będzie na stałe stacjonowała na terenie zajezdni Pogodno. Jest to dostawa z przetargu z roku 2006.

Tramwaje Gt6 (Helmuty) zjechały ze szczecińskich torowisk 31 marca 2009 roku. Spółka Tramwaje Szczecińskie zaplanowała pozostawienie trzech wagonów - po jednym dla zajezdni Golęcin i Pogodno, a trzeci dla Muzeum Techniki i Komunikacji - Zajezdnia Sztuki na eksponat.

Decyzja o wycofaniu 11 pozostałych "helmutów" zapadła w pierwszej połowie 2007 roku, w chwili zakupu 32 pojazdów T6A2D z BVG Berlin. Wolne dostawy Tatr powodowały, że w ruchu na przełomie 2007 i 2008 roku było jeszcze 9 "helmutów".

Dopiero w czerwcu 2008 zaczęto przymierzać się do pierwszych kasacji. Najpierw na złom odesłano wagony 905, 906 oraz 510, a po kolizji dość mocno ucierpiał wagon 918, który także został przeznaczony do natychmiastowej kasacji.

Po wielu perypetiach związanych z przetargiem na dostawę 6 nowych niskopodłogowych tramwajów (perturbacje w latach 2009 - 2010), w dniu 22 lipca 2010 roku na ternie zajezdni Pogodno została popisana umowa na dostawę tych tramwajów. Umowę podpisali Krystian Wawrzyniak prezes "Tramwajów Szczecińskich" i prezydent Szczecina Piotr Krzystek oraz Tomasz Zaboklicki - Prezes Zarządu bydgoskiej Pesy. Obecny był również Marek Goc jako jedyny radny - wiceprzewodniczący Komisji Budżetu i Finansów, który był motorem tego przedsięwzięcia.

12 lipca 2010 roku a drugi raz w październiku TS zajezdnia Pogodno dała ogłoszenie o licytacji 11 wagonów 105N. Do sprzedania przeznaczono wagony: 668, 704, 631, 688, 685, 718, 717, 726, 725, 698, 677. Cena wywoławcza każdego z nich to 15 070 zł.

Po osiemdziesięciu latach [1930] w dniu 13 listopada 2010 roku zawitał do Szczecina pierwszy już całkowicie niskopodłogowy i na stałe, tramwaj wyprodukowany przez bydgoską firmę "PESA". Oznaczono go numerem taborowym 801.

"W 1930 roku trafiła do Szczecina jedyna partia 15 wagonów typu LHB. Wagony oznaczono numerami od 165-179. LHB były pojazdami motorowymi, dwukierunkowymi, wyposażonymi w jedną parę dwuskrzydłowych drzwi z każdej strony, usytuowanymi na środku pudła.

Wagony te można było nazwać niskopodłogowymi, gdyż posiadały część niskiej podłogi stanowiącą około 20% całej podłogi. Pojazdy wyposażone były w dwa silniki USL-311a o mocy 62,5 kW każdy. Wagon tramwajowy mógł przewozić 74 pasażerów w tym 24 pasażerów na miejscach siedzących i 50 na miejscach stojących."

Pod koniec roku 2010 i w pierwszym kwartale 2011 zostały zdjęte ze stanu i przekazana do kasacji wagony typu 105N. Były to wagony: • 631, • 639, • 641, • 647, • 650, • 667, • 668, • 670, • 671, • 672, • 673, • 677, • 682, • 683, • 685, • 688, • 698, • 702, • 704, • 717, • 718, • 725, • 726. Natomiast wagon 752 został zdjęty ze stanu i przemianowany na 012 jako szkoleniowy.

Wg stanu na marzec 2011 roku na terenie zajezdni Pogodno znajdowały się wagony typu: • 105N - 17 sztuk, • 105Na - 39 sztuk, • 105N2k/S - 12 sztuk, • Moderus - 2 sztuki, • Tatra T6A2 - 38 sztuk, • 120NaS/Pesa - 6 sztuk, • Tatra KT4Dt - 32 sztuki, oraz wagony techniczne - 011 105N nauka jazdy, 001 4N HDS, 004 i 023 N pług lemieszowy, 005 4N pług wirnikowy, 006 4N pług lemieszowy, 007 4N wagon techniczny, 024 N szlifierka, 027 4N wagon techmiczny.

W tym samym okresie przekazano na stan zajezdni Golęcin wagony - 648-640 (1067-1068), 666-646 (1071-1072), 674-675 (1069-1070).

Tramwaje Szczecińskie w dniu 26 stycznia 2012 ogłosiły przetarg ograniczony na zakup 22 fabrycznie nowych wieloczłonowych tramwajów niskopodłogowych wraz ze specjalistycznym wyposażeniem obsługowym oraz pakietem naprawczym. Jednocześnie w zamówieniu zawarto także zakup pojazdu szynowego do holowania/pchania tramwajów oraz pojazdu dwudrogowego do napraw urządzeń na dachu tramwaju i likwidacji uszkodzeń w razie awarii tramwaju na trasie. Wnioski trzeba było składać do 15 lutego 2012. Przewidywany termin dostaw wagonów, to od 30 września 2012 do 30 kwietnia 2014.

Na zaproszenie do składania ofert, skierowane do czterech producentów tramwajów została na placu boju tylko bydgoska Pesa. Firmy Solaris, czeska Skoda i hiszpański CAF nie stanęły w szranki w sprawie składania ofert w dwuetapowym przetargu Tramwajów Szczecińskich.

Pesa zaoferowała dostawę 22 tramwajów (Swingów) wraz ze specjalistycznym sprzętem technicznym do obsługi tramwajów, częściami zamiennymi oraz pakietem szkoleń za 150 milionów złotych netto. Wybrano ofertę bydgoskiej Pesy. Firma zrealizowała kontraktu w całości.

Dostawa wagonów przebiegała zgodnie z zawartym kontraktem - niżej wykaz dostaw:

• Swing 120NaS2 807 - dostawa 26 stycznia 2013
• Swing 120NaS2 808 - dostawa 13 lutego 2013
• Swing 120NaS2 809 - dostawa 23 lutego 2013
• Swing 120NaS2 810 - dostawa 8 marca 2013
• Swing 120NaS2 811 - dostawa 16 marca 2013
• Swing 120NaS2 812 - dostawa 23 marca 2013
• Swing 120NaS2 813 - dostawa 26 września 2013
• Swing 120NaS2 814 - dostawa 17 października2013
• Swing 120NaS2 815 - dostawa 31 października 2013
• Swing 120NaS2 816 - dostawa 20 listopada 2013
• Swing 120NaS2 817 - dostawa 5 grudnia 2013
• Swing 120NaS2 818 - dostawa 18 grudnia 2013
• Swing 120NaS2 819 - dostawa 11 stycznia 2014
• Swing 120NaS2 820 - dostawa 23 stycznia 2014
• Swing 120NaS2 821 - dostawa 31 stycznia 2014
• Swing 120NaS2 822 - dostawa 10 luty 2014
• Swing 120NaS2 823 - dostawa 25 luty 2014
• Swing 120NaS2 824 - dostawa 28 luty 2014
• Swing 120NaS2 825 - dostawa 12 marzec 2014
• Swing 120NaS2 826 - dostawa 19 marzec 2014
• Swing 120NaS2 827 - dostawa 26 marzec 2014
• Swing 120NaS2 828 - dostawa 29 marzec 2014

22 września 2012 roku w był dniem otwartym zajezdni tramwajowej Pogodno z okazji 115-lecia uruchomienia tramwaju elektrycznego w Szczecinie w ramach europejskiego tygodnia zrównoważonego transportu.

Zajezdnia Pogodno w dniu 1 października 2012 roku zdjęła ze stanu taboru wagony typu 105N o numerach 689 i 705 oraz wagon tatra T6A2D o numerze 230. Pogodno przekazało również do zajezdni Golęcin w dniu 8 października wagon tatra T6A2D o numerze 229.

W dniu 22 listopada 2012 roku dotarła na Pogodno przegubowa Tatra KT4Dt, której nadano numer 133. Był to pierwszy wóz z zaplanowanych 42 pojazdów z firmy BVG z Berlina, na które zawarto umowę na zakup tych wozów wycofywanych z ulic Berlina w dniu 31 października 2012 roku. Wagony mają trafić na Pogodno. Tramwaje zostały zakupione z własnych środków.

Tramwaje Szczecińskie w dniu 27 grudnia 2012 roku ogłosiły przetarg nieograniczony na „Zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych polegających na przebudowie obiektów Zajezdni Pogodno w ramach projektu pn. Budowa i przebudowa torowisk w Szczecinie współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej. Oferty należało złożyć w siedzibie Tramwajów do 6 lutego 2013 roku.

W dniu 18 września 2013 roku komisja przetargowa wybrała ofertę ZUE S.A., z siedzibą w Krakowie przy ul. Kazimierza Czapińskiego 3, 30-048 Kraków, jako jedynego, który złożył swój akces w przedmiotowym postępowaniu. ZUE chciała zrealizować zadanie za kwotę 135 300 000 złotych.

Oferta ZUE (cena łączna brutto) przekroczyła kwotę, jaką Tramwaje Szczecińskie przeznaczyły na sfinansowanie zamówienia. TS dokonał przesunięcia środków finansowych w celu zwiększenia wydatków niezbędnych dla zapewnienia realizacji przedmiotowego zamówienia do wysokości odpowiadającej cenie oferty najkorzystniejszej.

W ramach inwestycji zajezdnia zostanie gruntownie przebudowana i dostosowana do obsługi pojazdów niskopodłogowych. Układ torowy zostanie przebudowany i rozbudowany w taki sposób, aby umożliwić wyjazd zarówno w kierunku Głębokiego jak i centrum miasta.

Dobudowany zostanie nowy dwudziesty pierwszy tor, który będzie pełnił funkcję toru objazdowego. Wszystkie tory na terenie zajezdni zostaną zmodernizowane - cześć z nich będzie spełniała nowe funkcje np. przeznaczone będą do mycia wózków tramwajowych, demontażu pantografów za pomocą specjalnego żurawia czy obsługi wyłącznie pojazdów niskopodłogowych.

Jeden z torów będzie przeznaczony do obsługi taboru za pomocą tokarki podtorowej. Wykonawca poza wykonaniem prac budowlanych będzie musiał także wyposażyć obiekty zajezdni w specjalistyczny sprzęt do obsługi pojazdów (m.in. zakupione będą tokarka podtorowa, żuraw, suwnice, podnośniki taboru, urządzenia do napełniania piasku, urządzenia do mycia tramwajów, system identyfikacji taboru).

Zakres przebudowy obejmuje także prace rekonstrukcyjne wraz z przebudową i rozbudową istniejących budynków będących w większości pod opieką konserwatorską. Nowością będzie wybudowanie wiaty odstawczej o wymiarach ok. 62 x 96 m. Prace remontowe będą odbywać się pod ruchem, czyli przy normalnym funkcjonowaniu zajezdni.

Tramwaje Szczecińskie zrezygnowały z pełnej rozbudowy zajezdni ze względu na brak środków na pełną realizacje inwestycji - poszerzonej o teren ogródków działkowych znajdujących się przy ulicy Szafera, gdzie miały powstać dodatkowe hale postojowe .

Pogodno wystawiło na sprzedaż w marcu 2013 roku, 4 składy (8 wagonów) z rodziny 105N. Są to wagony 652, 632, 658, 643, 678, 637, 768, 767. Zakupu dokonała firma z Torunia. Wagony zostały skreślone z ewidencji 9 kwietnia 2013 oku.

Następna ogłoszenie o sprzedaży wagonów z Pogodna nastąpiło w dniu 10 czerwca 2013 roku są to wagony 105Na o numerach 760, 761, 778, 777

Zajezdnia Pogodno zdjęła ze stanu i skasowała następujące wagony:
• 16.04.2013 - kasacja 632, 637, 643, 652, 658,767, 768, 678,
• 28.06.2013 - kasacja 760, 761, 777, 778,
• 01.08.2013 wagony 720 i 701 - zdjęte ze stanu liniowego i przekazana na warsztaty celem remontu. Wagony te, przeznaczone są na wagony historyczne. Prawdopodobnie zostaną przywrócone do stanu pierwotnego.

Jednocześnie zajezdnia Pogodno przekazała następujące wagony do zajezdni Golęcin są to:
• 501+502 - 11.01.2013,
• 745+746 - 16.02.2013,
• 780+779 - 05.03.2013,
• 757+755 - 11.04.2013,
• 759+758 - 23.05.2013,
• 738+751 - 07.06.2013,
• 736+737 - 26.06.2013,
• 784+785 - 29.06.2013,
• 788+786 - 04.07.2013,
• 783+791 - 09.08.2013,
• 790+792 - 12.08.2013

9 września 2013 roku zajezdnia Pogodno wystawiła kolejne ogłoszenie o sprzedaży 8 wagonów 105Na są to wagony: 732, 733, 734, 735, 739, 750, 753, 756. Cena wywoławcza jednego wagonu to 15280 zł.

Techniczne zaplecze zajezdni Pogodno w marcu 2014 roku wzbogaciło się o nowe urządzenie do przetoków i holowania tramwajów. Jest, to zdalnie sterowany pojazd przetokowy o nazwie NITEQ RRM-1500. Waży on 7,5 tony, a siła jego uciągu to 15 kN.

Pojazd zasilany jest akumulatorami. Urządzenie jest pojazdem dwusystemowym, może przetaczać tramwaje po torach z prędkością 3,5 km/h jak i po jezdni z prędkością 5 km/h. Pojazd dostarczono w ramach kontraktu z bydgoską Pesą na 22 niskopodłogowe tramwaje.

9 kwietnia 2014 roku odbyła się aukcja na sprzedaż 8 wagonów z Pogodna i 6 z Golęcina typu 105. Wagony z Pogodna o numerach: 706, 709, 736II, 737II, 741, 744, 747, 748. Nabywca całego pakietu, to przedsiębiorca z Lubicza Dolnego pod Toruniem, który zapłacił za wszystkie wozy hurtem (sztuka po 18,3 tys złotych).

Zajezdnia Pogodno od sierpnia 2013 do kwietnia 2014 roku przekazała, skasowała i sprzedała następujące wagony:

• 09.08.2013 - wagony 783 i 791 przekazanie na Golęcin,
• 12.08.2013 - wagony 790 i 792 przekazanie na Golęcin,
• 28.08.2013 - wagony 655 i 716 przekazanie na Golęcin,
• 01.11.2013 - wagony 789 i 793 przekazanie na Golęcin,
• 19.11.2013 - wagony 787 i 794 przekazanie na Golęcin,
• 02.12.2013 - wagony 765 i 766 kasacja,
• 15.01.2014 - wagony 201 i 202 przekazanie na Golęcin,
• 19.03.2014 - wagony 203 i 204 przekazanie na Golęcin,
• 11.04.2014 - wagony 706, 709, 741, 744, 747, 748 sprzedaż,
• 17.04.2014 - wagony 205, 206, 207, 208 przekazanie na Golęcin,
• 28.04.2014 - wagony 209 i 210 przekazanie na Golęcin.

4 września 2014 roku zajezdnia Pogodno wzbogaciła się o nowy pojazd. Jest nim nowy częściowo niskopodłogowy pojazd Moderus Beta, złożony przez pracowników tramwajów pod nadzorem inżynierów z firmy "Modertrans".

Jednocześnie spółka tramwajowa podpisała z poznańską firmą "Modertrans" umowę na dostawę elementów do samodzielnego montażu przez pracowników spółki kolejnego tramwaju częściowo niskopodłogowego. Pierwszy częściowo niskopodłogowy tramwaj dostał numer 601.

9 października 2014 roku tramwaj wyjechał na trasę linii 3. Po debiucie "Beta" została odstawiona. Powodem było zderzenie na terenie zajezdni Pogodno z niskopodłogowym Swingiem. Uszkodzenia nie są poważne. Połamane zostały tylko plastikowe elementy w tylnej części wagonu, które następnego dnia mają zostać wymienione.

Nowe życie zajezdni

Od 4 listopada 2015 roku w zajezdni są już wszystkie wagony liniowe i techniczne, które do tej pory stacjonowały na nieużywanych liniowo torach znajdujących się przy zajezdni i Toru Kolarskiego, jak również na torach pętli Głębokie, gdzie tramwaje stacjonowały w nocy.

Jak każdy wie, firma ZUE z Krakowa weszła na plac budowy na przełomie października i listopada 2014 roku i obowiązkiem jej było zapewnienie normalnego funkcjonowania zajezdni na czas prowadzonych prac. Inwestycja ukończona została praktycznie w ciągu roku oficjalnie przekazano ją 12 listopada 2015 roku. Przeprowadzono ją bardzo sprawnie, pomimo ogromu prac budowlanych, konserwatorskich, adaptacyjnych, jak i montażu specjalistycznego sprzętu, w tym elektroniki i systemu komputerowego zarządzania, tak by spełniała współczesne standardy i normy bezpieczeństwa.

Obsługuje 127 wagonów różnych typów – głównie przegubowych w tym: 28 tramwajów Swing, 73 przegubowe tatry czy 2 Moderusy Beta. Patrz przebudowa

Wszystko to, dzięki temu, że pracownicy zajezdni Pogodno wraz z pracownikami ZUE z Krakowa i firm podwykonawczych między innymi takich jak, "Atlas Ward", "KML", "Konsart", szczeciński firma "Calbud" i firma "Vasco", dogadywali się i dzięki temu udało się bezproblemowo przebrnąć przez czas prowadzonych prac i uniknąć konfliktów.

W zmodernizowanej zajezdni wybudowano od nowa układ trakcji i torów (przybył jeden nowy jako objazdowy 21) z częścią zautomatyzowanych zwrotnic. W odrestaurowanym budynku administracyjno-socjalnym utworzono dyspozytornię z prawdziwego zdarzenia, w której zainstalowano systemy elektronicznego zarządzania zajezdnią, zainstalowano też system monitoringu. Zamontowano na terenie zajezdni energooszczędne oświetlenie, włączane i wyłączane samoczynnie.

W historycznych halach postojowych i pozostałych zamontowano wentylację i ogrzewanie, nowoczesne systemy zasilania i sterowania, nową sygnalizacje. Wymieniono okna, nowe są przeszklone w kolorze grafitu, skrzydła bram wjazdowych i wyjazdowych otwierane i zamykane hydraulicznie. Oczyszczono i zakonserwowano mury zewnętrzne i wewnętrzne. Remont obiektów pozwolił na przywrócenie pierwotnego przedwojennego wyglądu wraz z dostosowaniem go do obsługi nowoczesnych tramwajów przez zaplecze techniczne zajezdni.

Na tyłach zajezdni, w miejscu byłego basenu przeciw pożarowego powstał nowy budynek podstacji, z nowym układem zasilania w energię samej sieci trakcyjnej, jaki i pozostałych elementów tj. nowych systemów automatycznego zarządzania kompleksem.

Nowymi elementami zajezdni są: zautomatyzowany silos do napełniania piasecznic w tramwajach, hala z tokarką podtorową oraz pozostałe wyposażenie hal naprawczych, jak np. potężna suwnica zdalnie sterowana, nie wspominając już o postawionych trzech wiatach na tyłach zajezdni.

Inwestycja miała charakter „inwestycji pod klucz” zakładała poza modernizacją obiektu (unowocześnieniem wszystkich pomieszczeń) także zaopatrzenie go w nowoczesny sprzęt zarówno do obsługi, utrzymania czy naprawy wagonów. Części urządzeń takich jak m.in. tokarka podtorowa, przed modernizacją Tramwaje Szczecińskie nie miały.

Osobną inwestycją był remont kapitalny byłego budynku mieszkalnego położonego w południowo wschodniej części działki, wchodzącego w skład zespołu budynków tworzących funkcjonalną całość zajezdni tramwajowej „Pogodno”, ogłoszonym w osobnym przetargu, a nie ujętym w poprzednim. Przetarg ogłoszono w dniu 3 listopada 2015. Budynek został przekazany przez UM na potrzeby Tramwajów Szczecińskich. Otwarcie ofert nastąpiło 19 listopada 2015 i wybrano firmę ZUE z Krakowa. Budynek został już wyremontowany i oddany do eksploatacji.

Szkoda, że inwestycja nie została wykonana w pełnej projektowanej wersji, czyli o rozbudowę obiektu o tereny ogródków działkowych, gdzie miano postawić nową część zajezdni z halami i dodatkową infrastrukturą. Może uda się załatwić pieniądze z następnej unijnej perspektywy, gdy Urząd Miasta złoży takie zapotrzebowanie na tą inwestycję.

O rozbudowie zajezdni na teranie ogródków działkowych "Bartoszówka" MPK Szczecin myślał już w 1956 roku, popartym również przez urbanistów miejskich. Po prostu MPK chciało aby ten teren został przekazany pod budowę centralnej zajezdni i warsztatów naprawczych.

We wrześniu 2018 roku w zajezdni Pogodno dopuszczono do eksploatację kolejne dwa częściowo niskopodłogowe Moderusy Beta o oznaczeniu MF 25 AC.

14 i 30 grudnia 2020 w zajezdni pojawiły się pierwsze dwa dwukierunkowe wagony Moderus Beta MF 29 AC BD. Dostawa w ramach umowy zawartej we wrześniu 2020 z firmą Modertrans Poznań Sp. z o.o., która przewidywała dostawę dwóch pojazdów z możliwością skorzystania z prawa opcji na kolejne dwa tramwaje. Wagony otrzymały numery boczne 621 - rozpoczął jazdę na szczecińskich torach 16 stycznia 2021 roku, a drugi z nich 622 wyjechał na trasy 4 lutego 2021.

Niespełna rok później, zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami spółka Tramwaje Szczecińskie poinformowała, o skorzystaniu z prawa opcji dostawy do kolejnych dwóch wagonów tego typu, dostały numery 623 i 624, które na trasach pojawiły się 19 lutego 2022 roku.

Na początku 2023 roku Tramwaje Szczecińskie rozpisały przetarg na dostawę nadwozi, elementów i podzespołów umożliwiających zmontowanie kolejnych dwóch częściowo niskopodłogowych tramwajów dwukierunkowych. Termin składania ofert mijał 7 lutego. Przetarg był II etapem projektu pn. „Zakup 6 sztuk tramwajów częściowo niskopodłogowych, dwukierunkowych dla miasta Szczecina”.

Zgodnie z przewidywaniami wpłynęła jedna oferta od firmy Modertrans Poznań, która dwa dwukierunkowe pojazdy Moderus Beta wyceniła na 15,242 mln złotych (przy budżecie wynoszącym 15,646 mln zł). Do przetargu zgłosiła się tylko firma "Modertrans" i na jej korzyść 28 marca 2023 roku został rozstrzygnięty ów przetarg, a umowę podpisano 19 kwietnia.

Ostatnie wagony przyjechały do Szczecina na lawecie już złożone, gdyż został odcięty wy/dojazd z/do warsztatów na Klonowica związanej z przebudową skrzyżowania ulic Żołnierskiej z Sebastiana Klonowica w związku z budową nowej ulicy Sosabowskiego - w dniu 9 października 2023 - 625, a 626 9 listopada 2023. Wjechały na trasy odpowiednio - 21 października i 24 listopada 2023.

* * *