Wiadukt nad torami kolejowymi
w ciągu ulicy Milczańskiej

* * *

Wiadukt został wybudowany w latach 1925 - 27. Jest obiektem jednoprzęsłowym o ustroju łukowym parabolicznym do którego za pomocą wieszaków podwieszony jest pomost w formie rusztu płytowo - żebrowej. Całość konstrukcji jest żelbetowa monolityczna.

Prawdopodobnie od wybudowania nie był remontowany i dlatego wykazywał szereg uszkodzeń pozostały po działaniach wojennych (II wojna), lub długoletniej eksploatacji. Tak pisano w ekspertyzie z roku 1960 wykonanej przez BPBK z Gdańska.

Konstrukcja wiaduktu
Wiadukt znajduje się w dzielnicy Pomorzany, położony jest w ciągu ulicy Milczańskiej i przebiega nad torami kolejowymi na trasie pomiędzy stacjami Turzyn - Gumieńce. Konstrukcję nośną tworzą dwa łuki żelbetonowe ze ściągiem o rozpiętości 28,20 m. Przy pomocy wieszaków żelbetonowych do łuku zostały podwieszone poprzecznice w odstępie 4,5 m. Na poprzecznicach opierają się co 1,6 m podłużnice, na których z kolei położona jest płyta żelbetowa o grubości 19 cm.

Konstrukcja spoczywa od strony Powstańców Wlkp. na 2 łożyskach nieprzesuwnych (stałych), a od strony Mieszka I na 2 łożyskach przesuwnych (piętrowych). W konsolach wsporników chodnikowych pozostawiono po jednym okrągłym otworze do poprowadzenia rurociągów. Podobne dwa otwory wykonane także w poprzecznicach. Wysokość od spodu wiaduktu do szyn kolejowych wynosi 5,51 metra.

Na izolacji płyty leży właściwa nawierzchnia z kostki kamiennej (obecnie nawierzchnia asfaltowa). Górne stężenie wiaduktu tworzą dwie belki łączące oba łuki ponad skrajnią ruchu. Chodniki znajdują się na wspornikach na zewnętrznej stronie dźwigarów. Ściągi są żelbetonowe i tworzą je dwie belki wyższe od normalnych podłużnić i znajdujące się w płaszczyznach obu łuków. Łożyska wiaduktu są stalowe. Przyczółki masywne na fundamencie płaskim skrzydełka wolnostojące o konstrukcji podobnej do przyczółków.

Przyczółki wiaduktu są nie zniszczone ale zaleca się konserwowanie ich. Są to 2 przyczółki betonowe posadowione około 2,5 metra poniżej poziomu torowiska kolejowego. Długość przyczółków u podstawy wynosi 13,54 metra, a szerokość 4,20 metra. Obecnie wiadukt może być użytkowany z tym, że ciężar pojazdów nie może przekraczać 15 ton. W ekspertyzie powiedziano, że wciągu 2 - 3 lat trzeba przeprowadzić remont wiaduktu i wyeliminować wszystkie usterki zawarte w ekspertyzie tj:

- całkowite usunięcie starej izolacji nawierzchni i starannie nałożenie nowej, gdyż płyta jezdni jest popękana poprzecznie, a woda przesiąka przez jej całą powierzchnię, co powoduje korodowanie stali i jeden z najważnieszych elementów konstrukcji - ściąg może zostać zniszczony. Po odsłonięciu starej izolacji może okazać się, że koniecznym może być remont płyty jezdni.

- drobne uszkodzenia łuków, wieszaków i ścięgu powinny być usunięte, a miejsca z odkrytym zbrojeniem powinno być załatane,
- drobne powierzchniowe pęknięcia konstrukcji winny być wyremontowane, a beton zakonserwowany odpowiednią warstwą ochronną, aby nie dopuścić do dalszego powstawania pęknięć. To odnosi się również do przyczółków.
- niezależnie od właściwego remontu należy bez zwłoki wyremontować bariery wiaduktu, gdyż są bardzo skorodowane i brak jest niektórych szczebli.

Na podstawie tego opisu w latach 1960 - 1999 prowadzono prace doraźne nad utrzymaniem wiaduktu w dobrym stanie technicznym umożliwiającym bezproblemowy ruch pieszych i drogowy.

Naprawiano i zabezpieczano między innymi liczne pęknięcia, odpryski i rysy na konstrukcji żelbetowej, pokryte korozją bariery, uzupełniano braki w nawierzchni. Likwidowano przecieki przez płytę ustroju nośnego.

W konstrukcji wiaduktu znajdują się urządzenia komunalne takie jak:
- po lewej stronie w kierunku ul. Mieszka I - gazociąg o przekroju 200 zawieszony pod wiaduktem,
- kanalizacja 2 bloki 4 otwory ułożony w chodniku,
- wodociąg uszczelniony obity blachą ocynkowaną - ułożony na wiadukcie,
- prawa strona patrząc w stronę ul.Powstańców Wlkp - przewód wodociągowy o przekroju 200.

W roku 1978 WPKM Szczecin wystąpiło do PEDiM o pozwolenie na ułożenie dwóch kabli pod wiaduktem, których celem miało być zasilanie w energię nowo budowanych podstacji trakcyjnych przy ulicy Chmielewskiego i Pieszej oraz uzupełnienie braku mocy w rejonie ulic Kolumba, Chmielewskiego i Gdańskiej.

W 1998 roku została zawarta umowa (maj) na wykonanie projektu technicznego remontu wiaduktu drogowego nad torami kolejowymi w ciągu ulicy Milczańskiej, a została przekazana inwestorowi czyli miastu w listopadzie. Projekt zawierał - dokumentację techniczną, kosztorys inwestorski, jak również materiały do pozwolenia na budowę: projekt budowlany, decyzja o warunkach zabudowy i zagęszczenia terenu, stan władania gruntów.

Celem stworzenia projektu był zły stan techniczny wiaduktu, który od początku wybudowania go nie przeszedł remontu kapitalnego, a tylko remonty bieżące.

Przy remoncie wg projektu technicznego należało wykonać następujące prace:

- wymiana nawierzchni i izolacji jezdni wraz z chodnikami na wiadukcie i dojazdach,
- remont dźwigarów łukowych, pomostu jezdni i wsporników, wymiana grzymsów oraz zabezpieczenie powierzchniowe elementów ustroju nośnego,
- naprawa przyczółków i skrzydeł, umocnienie stożków przyczółkowych,
- wzmocnienie konstrukcji dla m.in klasy nośności C,
- modernizacja systemu odwodnienia pomostu,
- wymiana poręczy i osłon przeciwporażeniowych, z zachowaniem charakteru ozdobnego poręczy,
- montaż barier energochłonnych na wiadukcie.

Prace przy remoncie wiaduktu przewidziano na lata 1999 - 2000. Po rozpoczęciu robót przy remoncie kapitalnym wiaduktu - natrafiono przy przyczółkach wiaduktu na bomby burzące - pozostałości po II wojnie światowej. Bomby burzące zostały podłożone przez wycofujące się ze Szczecina oddziały wojska niemieckiego. Na całe szczęście nie zostały one odpalone.

Na czas wywiezienia niebezpiecznego ładunku przez saperów - policja zarządziła ewakuację ludzi z budynków stojących wokół wiaduktu. Bomby zostały wywiezione na poligon i tam zdetonowane.

* * *

Trochę zdjęć wiaduktu w ciągu ulicy Milczańskiej wykonanych w grudniu 2005 roku

* * *

Do opracowania tematu wiaduktu nad torami kolejowymi w ciągu ulicy Milczańskiej posłużyłem się materiałami zawartymi w planach i ekspertyzach technicznych z lat 1960, 1963, 1964, 1965, 1966, 1973, 1974, 1976, 1994, 1998 opracowanych przez inżynierów BPBK z Gdańska - Wrzeszcza oraz Pracowni Projektowej Dróg i Mostów dr inż. Janusza Hołowatego, które znajdują się w archiwach ZDiTM Szczecin.

* * *