Historia linii

* * *

Temat linii 521 na trasie Krzekowo - Dworzec Główny opracował Michał Szczerbiński na podstawie kalendarium KOMIS-u, schematów komunikacji nocnej oraz informacji własnych, komunikatów ZDiTM.

Linia 521: Szafera Osiedle Zawadzkiego< –– > Dworzec Główny

Trasa linii:
Krzekowo – Żołnierska – Szeroka – Szafera – Zawadzkiego – Klonowica – Wernyhory – Reduty Ordona – Witkiewicza (z powrotem: Witkiewicza - Żwirki i Wigury – Czorsztyńska – Mickiewicza) – Santocka – 26 Kwietnia – Krzywoustego – Plac Kościuszki – Krzywoustego – Plac Zwycięstwa – Brama Portowa – Wyszyńskiego – Nabrzeże Wieleckie – Kolumba – Dworzec Główny

Linia powstała na przełomie lat 80 i 90-tych i kursowała, jako 75N na trasie Krzekowo – Dworzec Główny. Obsługiwana była przez zajezdnię Klonowica jedną brygadą kursującą średnio, co godzinę, z przerwą o godzinie 2:00. Pierwsza wielka reforma dotycząca linii nocnych, która nadeszła 1 lipca 1997 roku sprawiła, iż linię przenumerowano na 501. Pod tym oznaczeniem funkcjonowała do 1 października 2003 roku, kiedy to kolejna zmiana numeracji przyniosła linii nowy numer, tym razem 521. Z oznaczeniem takim linia kursuje po dziś dzień.

Linia 75N:
• Odjazdy z Krzekowa: 22:55, 00:00, 01:00, 03:05, 04:05
• Odjazdy z Dworca Głównego: 23:30, 00:30, 01:30, 03:35, 04:35

Od początku swego istnienia linia obsługiwana była przez zajezdnię SPAK. Dominowały na niej pojazdy z klasą taboru MAXI, co aktualne jest po dziś dzień. Na 521 standardowo kursował Jelcz 120M. Niekiedy jednak z okazji dużych imprez kulturalnych na popularny "nocny 75" dyspozytor wypuszczał pojazdy przegubowe, będące zazwyczaj Ikarusami 280. Ostatnio te sytuacje miały miejsce:

• 10 czerwca 2007 roku, kiedy na nocce zagościł bliżej niezidentyfikowany Ikarus 280
• 13 i 15 czerwca 2008 roku kiedy to na 521 wystawiono kolejno Ikarusa 280 1191 oraz Volvo B10MA 1589
• 9 sierpnia 2009 roku, gdy z okazji festiwalu "Pyromagic" na 521 wystawiono Volvo B10MA 1563

W nocy z 1 na 2 lutego 2005 roku nastąpiła zmiana rozkładu linii. Przesunięto godziny odjazdów z Krzekowa z 2:13 na 2:48 i z 3:35 na 3:36 oraz z Dworca Głównego z 3:10 na 3:13 oraz z 4:20 na 4:24. 19 maja tego samego roku przystanek "Chłopickiego" na którym zatrzymywały się autobusy linii przeniesiony został na wysokość posesji numer 57 na ulicy Reduty Ordona.

W dniach 13 - 20 lipca 2005 roku z powodu remontu ulicy Szerokiej autobusy kursowały od Krzekowa do Dworca Głównego przez ulice Klonowica, Benesza, Romera do przystanku Romera i dalej po stałej trasie.

Większy objazd miał miejsce w dniach 29 czerwca 2005 - 27 stycznia 2006 roku z powodu remontu ulicy Krzywoustego. Od placu Kościuszki autobusy linii 521 kursowały przez ulicę Łokietka zatrzymując się na przystanku plac Kościuszki zlokalizowanym opodal skrzyżowania ulic Łokietka i Piastów. Zamknięcie ulicy Szerokiej powróciło 24 września a trasa 521 znów uległa zmianie. Autobusy kursowały ulicami Klonowica, Zawadzkiego, Benesza, Romera do przystanku Romera i dalej po stałej trasie. Powrót linii na normalną trasę nastąpił dopiero 26 stycznia następnego roku.

Brygada, która obsługuje linię kursuje w godzinach 23:05-4:46. Czas przejazdu linii w obu kierunkach jest taki sam i wynosi 22 minuty. Inna jest natomiast długość trasy która w kierunku Dworca Głównego wynosi 9,95 km zaś w kierunku Krzekowa 10,25 km.

Konieczność odtworzenia nawierzchni asfaltowej jezdni po zakończeniu budowy sieci kanalizacyjnej i wodociągowej dla lewobrzeżnej części miasta w dniach 11 - 17 maja 2009 roku nastąpiło zamknięcie dla ruchu ulicy Szerokiej na odcinku od ulicy Żołnierskiej do ulicy Modrej. Na czas prac obowiązywał objazd ulicami Klonowica – Zawadzkiego – Szafera. Linia 521 – kursuje na trasie: Krzekowo – Dworzec Główny częściowo zmienioną trasą wg normalnego rozkładu jazdy:

• w kierunku Dworca Głównego od Krzekowa przez ulice Klonowica – Benesza – Romera do przystanku „Romera” i dalej po stałej trasie,
• w kierunku Krzekowa od przystanku „Romera” ulicami Romera – Benesza – Klonowica do Krzekowa.

Realizacja kolejnego etapu remontu torów i sieci trakcyjnej na placu Kościuszki, w dniach 27 - 30 listopada 2009 roku wprowadzono zmienioną organizacja kursowania środków komunikacji miejskiej.

• linie 75, 521 i 527 w kierunku Dworca Głównego kursowały objazdem od ulicy Krzywoustego przez ulice Bolesława Śmiałego, Pułaskiego, Sikorskiego. Przystanek „Turzyn Dworzec” przeniesiono na ulice Krzywoustego za skrzyżowaniem z aleją Bohaterów Warszawy.

W dniach 6 marca - 2 kwietnia 2010 roku z powodu remontu pętli "Krzekowo" zmieniono trasę linii 521. Od ulicy Zawadzkiego autobusy kursują ulicami Benesza i Romera do tymczasowej pętli "Romera" umiejscowionej przed skrzyżowaniem z ulicą Szafera. Autobusy linii 521 odjeżdżające w kierunku Dworca Głównego włączając się do ruchu od razu w ulicę Szafera.

Z dniem 1 kwietnia 2011 roku na wniosek pasażerów wprowadzono dla nocnej linii autobusowej 521 przystanek "Turzyn Dworzec" w kierunku Krzekowa.

Budową ronda u zbiegu ulic Szerokiej i Żołnierskiej i zamknięcie dla ruchu kołowego skrzyżowania, w okresie 24 - 28 sierpnia 2011 roku wprowadzono się zmiany w kursowaniu linii autobusowych 74, 75, 521 i 527.

• linia 521 kursowała na trasie częściowo zmienioną trasą, ulicami: Klonowica - Zawadzkiego - Benesza - Romera wg normalnego rozkładu jazdy. Autobusy nie zatrzymywały się na przystanku „Krzekowo Kościół" w obu kierunkach.

Prace torowe w ciągu Wyszyńskiego - Brama Portowa na wysokości alei Niepodległości w dniach 1 - 4 czerwca 2012 roku uległy zmianie trasy linii 61, 75, 81, 521, 527, 528 na kierunku do placu Zwycięstwa.

• od ulicy Wyszyńskiego linie kursowały ulicami Niepodległości później następował nawrót na placu Żołnierza i jechały Niepodległości do placu Zwycięstwa i dalej po stałych trasach wg obowiązujących rozkładów jazdy. W kierunku powrotnym autobusy kursowały po stałej trasie.

Etapowanie prac związanych z przebudową skrzyżowania ulic Wernyhory, Żołnierskiej, Mickiewicza i Reduty Ordona w dniach 7 czerwca - 9 listopada 2016 roku wymuszały częste zmiany tras i likalizacji przystanków linii kursujących w tym rejonie.

Prace prowadzone przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji, w dniach 13 - 14 lipca 2016 roku nastąpiło wyłączenie z ruchu ulicy Reduty Ordona na odcinku od Mickiewicza do Łukasińskiego. Zmianie uległy trasy linii: 53, 74, 75, 80, 521, 527, 529.

• linia 521 jadąc w kierunku Dw. Głównego kursowała od przystanku ,,Wernyhory", ulicami Żołnierską, Somosierry, Łukasińskiego, Reduty Ordona i od przystanku ,,Chłopickiego’’ stałą trasą.

Od dnia 25 listopada 2019 roku, linia aż do odwołania, w związku z I etapem przebudowy ulicy Szafera na odcinku od Wojska Polskiego do Szerokiej, jeździła według normalnego rozkładu jazdy na zmienionej trasie jak linia 75, tzn. objazdem (w obu kierunkach): od przystanku „Zawadzkiego Kościół” ulicami Marlicza i Romera do ulicy Szafera i dalej bez zmian do przystanku „Krzekowo Kościół”. Na trasie objazdu uruchomione zostały przystanki:

• „Marlicza” – na ul. Marlicza przy skrzyżowaniu z ul. Zawadzkiego (nr 39911 w kierunku Krzekowa i 39912 w kierunku centrum),
• „Romera Szkoła” – na ul. Romera przy Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 4 (nr 39412 i 39411),
• „Romera” – na ul. Romera w odległości ok. 100 m od skrzyżowania z ul. Szafera (nr 32421 i 32422).

Od dnia 25 listopada 2019 roku aż do odwołania, z powodu przebudowy ulicy i budowy trasy tramwajowe na ulicy Szafera linia zmieniła trasę i jeździła:
Krzekowo <—> Dworzec Główny
Żołnierska — rondo Prymy — Szeroka — Szafera — Romera — Marlicza — Zawadzkiego — Klonowica — Wernyhory — rondo Karskiego — Reduty Ordona — Witkiewicza (z powrotem: Witkiewicza — Żwirki i Wigury — Czorsztyńska — Mickiewicza — rondo Karskiego) — Santocka — 26 Kwietnia — Krzywoustego — plac Kościuszki — Krzywoustego — plac Zwycięstwa — plac Brama Portowa — Wyszyńskiego — Nabrzeże Wieleckie — Kolumba

Od 27 czerwca - 30 października 2020 roku wstrzymano ruch tramwajowy na odcinku Brama Portowa – Turkusowa. Wstrzymanie nastąpiło z powodu prowadzenia prac związanych z przebudową węzła na Wyszyńskiego, które objęły między innymi: przebudowę infrastruktury tramwajowej, drogowej, oświetlenia oraz uzbrojenia podziemnego. Na torowisku pojawiło się dodatkowa dwukierunkowa relacja tramwajowa na kierunku Wyszyńskiego — Stocznia Szczecińska. W związku z powyższym przejazd autobusów linii 521 wycofano z Wyszyńskiego i skierowano go przez ulice Nową i Dworcową.

Krzekowo <—> Dworzec Główny
Żołnierska — rondo Prymy — Szeroka — Szafera — Romera — Marlicza — Zawadzkiego — Klonowica — Wernyhory — rondo Karskiego — Reduty Ordona — Witkiewicza (z powrotem: Witkiewicza — Żwirki i Wigury — Czorsztyńska — Mickiewicza — rondo Karskiego) — Santocka — 26 Kwietnia — Krzywoustego — plac Kościuszki — Krzywoustego — plac Zwycięstwa — plac Brama Portowa — Dworcowa — Nowa — Kolumba

W dniach 4 marca - 19 sierpnia 2021 roku linia jeździła na skróconej trasie do ulicy Romera z powodu kolejnego etapu przebudowy ulicy Szafera i zamknięciem jej dla komunikacji miejskiej. Skrócono trasy linii do/z przystanku Romera i zawieszono ich kursowanie na odcinku Romera — Krzekowo. Autobusy zawracały przez plac budowy na rondzie Błękitnej Armii, a przejazd był wykonywany bez pasażerów. Przystanki „Krzekowo” i „Krzekowo Kościół” dla linii 521 zostały zawieszone do odwołania.

Romera < — > Dworzec Główny
Romera — Marlicza — Zawadzkiego — Klonowica — Wernyhory — rondo Karskiego — Reduty Ordona — Witkiewicza (z powrotem: Witkiewicza — Żwirki i Wigury — Czorsztyńska — Mickiewicza — rondo Karskiego) — Santocka — 26 Kwietnia — Krzywoustego — plac Kościuszki — Krzywoustego — plac Zwycięstwa — plac Brama Portowa — Wyszyńskiego — Nabrzeże Wieleckie — Kolumba

Od 20 sierpnia 2021 roku po przebudowie, otwarto dla ruchu ogólnego ulice Szafera. Linia 521 powraca na swoją starą trasę z jednym wyjątkiem - od tej pory przystanek końcowy/początkowy będzie znajdował się nie na Krzekowie ale na Szafera. Kursować na tej trasie będzie w obu kierunkach od przystanku „Zawadzkiego Kościół” ulicą Zawadzkiego do ulicy Szafera. Linia kursuje według dotychczasowego rozkładu jazdy. Zlikwidowano tymczasowe przystanki „Romera”, „Romera Szkoła” i „Marlicza”. W związku z powyższym trasa przedstawia się następująco:

Szafera <—> Dworzec Główny
Szafera — rondo Szczecińskich Olimpijczyków — Zawadzkiego — Klonowica — Wernyhory — rondo Karskiego — Reduty Ordona — Witkiewicza (z powrotem: Witkiewicza — Żwirki i Wigury — Czorsztyńska — Mickiewicza — rondo Karskiego) — Santocka — 26 Kwietnia — Krzywoustego — plac Kościuszki — Krzywoustego — plac Zwycięstwa — plac Brama Portowa — Wyszyńskiego — Nabrzeże Wieleckie — Kolumba

Na trasie uruchomiono przystanki:
• „Zawadzkiego” – po południowej stronie ronda Szczecińskich Olimpijczyków,
• „Arena Szczecin” – na ulicy Szafera po zachodniej stronie ronda Szczecińskich Olimpijczyków, zlokalizowany na torowisku tramwajowym,
• „Szafera” – na ulicy Szafera po wschodniej stronie ronda Błękitnej Armii, zlokalizowany na torowisku tramwajowym, będący przystankiem dla wysiadających dla linii 75 i 521,
• „Szafera” – na ulicy Szafera po wschodniej stronie ronda Błękitnej Armii, zlokalizowany na torowisku tramwajowym w kierunku centrum, będący przystankiem początkowym dla linii 75 i 521.

Z dniem 1 listopada 2021 roku została uruchomiona część autobusowa wybudowanej pętli tranwajowo - autobusowej przy Netto Arenie - roboczo nazywanej "Szafera". ZDiTM zmienił nazwę pętli na "Osiedle Zawadzkiego".

Od tego dnia na pętlę "Osiedle Zawadzkiego" zajeżdżają autobusy linii 521 kursujące na trasie Dworzec Główny – Osiedle Zawadzkiego (w obu kierunkach). W związku z powyższym uruchomiono nowy przystanek (początkowy i końcowy) „Osiedle Zawadzkiego” (nr 37621), znajdujący się na pętli autobusowo-tramwajowej.

Linie 521 kursowała według tymczasowego rozkładu jazdy. Na wybranych kursach skorygowano godziny odjazdów i czasów przejazdu. Częstotliwość kursowania nie uległa zmianie.

Osiedle Zawadzkiego <—> Dworzec Główny
Szafera — rondo Szczecińskich Olimpijczyków — Zawadzkiego — Klonowica — Wernyhory — rondo Karskiego — Reduty Ordona — Witkiewicza (z powrotem: Witkiewicza — Żwirki i Wigury — Czorsztyńska — Mickiewicza — rondo Karskiego) — Santocka — 26 Kwietnia — Krzywoustego — plac Kościuszki — Krzywoustego — plac Zwycięstwa — plac Brama Portowa — Wyszyńskiego — Nabrzeże Wieleckie — Kolumba

Od 18 gruda 2021 roku linia kursowała o obu kierunkach od Bramy Portowej ulicami Dworcową i Nową do Dworca Głównego, z powodu rozpoczęcia prac związanych z przebudową układu drogowego w rejonie ulicy Smolańskiej i wzdłuż ulicy Nabrzeże Wieleckie, Dworcowej, Nowej i Kolumba.

Osiedle Zawadzkiego <—> Dworzec Główny
Szafera — rondo Szczecińskich Olimpijczyków — Zawadzkiego — Klonowica — Wernyhory — rondo Karskiego — Reduty Ordona — Witkiewicza (z powrotem: Witkiewicza — Żwirki i Wigury — Czorsztyńska — Mickiewicza — rondo Karskiego) — Santocka — 26 Kwietnia — Krzywoustego — plac Kościuszki — Krzywoustego — plac Zwycięstwa — plac Brama Portowa — Niepodległości — Dworcowa — Nowa — Kolumba

Rozpoczęcie kolejnego etapu przebudowy torowisk tramwajowych na ulicy Kolumba z dniem 8 stycznia 2022 wprowadzono zmianę trasy kursowania linii. W związku z powyższym linia jeździła następująco:

Osiedle Zawadzkiego < — > Dworzec Główny (Owocowa)
Szafera — rondo Szczecińskich Olimpijczyków — Zawadzkiego — Klonowica — Wernyhory — rondo Karskiego — Reduty Ordona — Witkiewicza (z powrotem: Witkiewicza — Żwirki i Wigury — Czorsztyńska — Mickiewicza — rondo Karskiego) — Santocka — 26 Kwietnia — Krzywoustego — plac Kościuszki — Krzywoustego — plac Zwycięstwa — plac Brama Portowa — aleja Niepodległości — 3 Maja — Owocowa — z powrotem Nowa

1 stycznia 2023 nastąpiła zmiana operatora linii na PKS Szczecin. Skorygowano też również rozkład jazdy, bez zmiany częstotliwości kursowania.

· kurs o godz. 23:06 z pętli „Osiedle Zawadzkiego” przesunięty zostanie na godz. 23:26,
· kurs o godz. 4:24 z pętli „Dworzec Główny (Owocowa)” przesunięty zostanie na godz. 4:14.

Rozpoczęcie kolejnego etapu przebudowy torowiska tramwajowego w ciągu ulicy Kolumba, po uporaniu się z niezinwentaryzowaną infrastrukturą podziemną i zmianą harmonogramu prac, z dniem 8 stycznia 2023 roku nastąpiły korekty w kursowaniu linii. Autobusy linii 75, 521 i 527 powróciły na stałą trasę do pętli „Dworzec Główny” (przez Wyszyńskiego i Nabrzeże Wieleckie). Wyłączone z użytkowania dla tych linii zostały przystanki:

· „Brama Portowa” (pod budynkiem „Posejdona”, nr 10832 i 10833),
· „Plac Zawiszy”,
· „Dworzec Główny (Owocowa)”,
· „Plac Tobrucki”.

Uruchomione zostały przystanki:

· „Brama Portowa” przy kwiaciarkach (tylko w kierunku Dworca Głównego, nr 10823),
· „Wyszyńskiego” w zatoce przystankowej w kierunku Dworca Głównego (nr 10911),
· „Wyszyńskiego” w zatoce przystankowej w kierunku Bramy Portowej – dla linii 521 i 527 (nr 10916),
· „Wyszyńskiego” na torowisku tramwajowym w kierunku Bramy Portowej – dla linii 75 (nr 10915),
· „Dworzec Główny” – przystanek tymczasowy na dolnym tarasie ul. Kolumba (nr 22539).
Przystanki „Dworcowa” w obu kierunkach tymczasowo są nieczynne.

Osiedle Zawadzkiego < — > Dworzec Główny (dolny taras Kolumba)
Szafera — rondo Szczecińskich Olimpijczyków — Zawadzkiego — Klonowica — Wernyhory — rondo Karskiego — Reduty Ordona — Witkiewicza (z powrotem: Witkiewicza — Żwirki i Wigury — Czorsztyńska — Mickiewicza — rondo Karskiego) — Santocka — 26 Kwietnia — Krzywoustego — plac Kościuszki — Krzywoustego — plac Zwycięstwa — plac Brama Portowa — Wyszyńskiego — Nabrzeże Wieleckie — Kolumba

19 lutego 2024 roku uruchomiono nowy przystanek tramwajowo - autobusowy plac Zwycięstwa na wysokości kościoła garnizonowego Św. Wojciecha w kierunku placu Kościuszki wprowadzono na linii zmiany:

• w kierunku pętli „Osiedle Zawadzkiego” i „Bezrzecze” od przystanku „Wyszyńskiego” (w dotychczasowej lokalizacji) autobusy kursowały po torowisku tramwajowym do przystanku „Krzywoustego” (w dotychczasowej lokalizacji) i dalej bez zmian. Tymczasowy przystanek „Plac Zwycięstwa” (przy kościele pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa) został zlikwidowany. Uruchomione zostały przystanki: „Brama Portowa” – na torowisku tramwajowym, „Plac Zwycięstwa” – na torowisku tramwajowym.

• dodatkowo w kierunku pętli „Osiedle Zawadzkiego” i „Bezrzecze” uruchomiono przystanek „Dworcowa” (na żądanie), zlokalizowany w ciągu ulicy Nabrzeże Wieleckie przed skrzyżowaniem z ulicą Dworcową.

• w kierunku pętli „Dworzec Główny” od przystanku „Plac Kościuszki” (w dotychczasowej lokalizacji) autobusy kursowały po torowisku tramwajowym do przystanku „Wyszyńskiego” (w dotychczasowej lokalizacji) i dalej bez zmian. Przystanki „Plac Zwycięstwa” (przy stacji paliw) oraz „Brama Portowa” (przy kwiaciarkach) nie są już przez linie obsługiwane. Uruchomiony został przystanek „Brama Portowa” na torowisku tramwajowym.

Wdrożenie kolejnego etapu prac przy przebudowie ul. Kolumba od dnia 23 września 2024 roku od godziny 23:20 wymusiło do odwołania wyłączenie z ruchu kołowego części ul. Kolumba na odcinku od ul. Nowej do Dworca Głównego PKP.

Autobusy linii 521 jadące w kierunku „SKM Dworzec Główny (Kolumba)” kursowały od przystanku „Wyszyńskiego” ulicami: Nabrzeże Wieleckie, Dworcową, Świętego Ducha, Nową, Nabrzeże Wieleckie i od przystanku „Wyszyńskiego” swoją stałą trasą. Na czas objazdu przystanek „SKM Dworzec Główny (Kolumba)” (22539) został przeniesiony na ul. Świętego Ducha przed skrzyżowanie z ul. Nową. Przystanek „Dworcowa” (22721) został wyłączony z obsługi pasażerskiej.

10 października 2024 roku, przystanek autobusowy „SKM Dworzec Główny (Kolumba)” przeniesiony został w docelowe miejsce, tj. na górny taras ul. Kolumba, przed budynek Dworca Głównego (nr 22512). Równocześnie uruchomiony został przystanek „Dworcowa” w kierunku Dworca Głównego (nr 22723) - będzie miał status „na żądanie”. Przywrócono również przystanek o tej samej nazwie w kierunku ul. Wyszyńskiego.

* * *