Historia linii

* * *

Linia 1: Osiedle Zawadzkiego < -- > Potulicka

Obecna trasa linii:
Osiedle Zawadzkiego — Szafera — rondo Olszewskiego — aleja Wojska Polskiego — plac Szarych Szeregów — Piłsudskiego — plac Odrodzenia — Piłsudskiego — plac Grunwaldzki — Piłsudskiego — plac Rodła — Piłsudskiego — Matejki — plac Hołdu Pruskiego — plac Żołnierza Polskiego — aleja Niepodległości — plac Brama Portowa — aleja Niepodległości — 3 Maja — Narutowicza — Potulicka

Poprzednia trasa przed oddaniem pętli przy ulicy Szafera:
Potulicka - Narutowicza - 3 Maja - Niepodległości - Plac Hołdu Pruskiego - Matejki - Piłsudskiego - Wojska Polskiego - Zajezdnia Pogodno (- Wojska Polskiego - Głębokie)

Długość trasy w obu kierunkach wynosi 9,2 km, kursuje w dni powszednie z częstotliwością 12/24/20 minut, w soboty z częstotliwością 24/20 minut, w niedziele, dni świąteczne, Nowy Rok, Wielkanoc i Boże Narodzenie z częstotliwością co 20/24 minuty. Na trasie w kierunku Potulickiej jedzie 31 minut, a w kierunku Głębokiego 32 minuty.

Historia najstarsza

4 lipca 1897 roku uruchomiono pierwsze linie tramwaju elektrycznego, po częściowej likwidacji trakcji konnej między innymi linii żółtej - jedynki. Jej trasa wiodła od Westendu (restauracja Molkerei Eckberg) - Falkenwalderstraße (Wojska Polskiego) - Arndtplatz (pl. Sprzymierzonych) - Hohenzollernplatz (pl. Zwycięstwa) - Berliner Tor (Brama Portowa) - Breitestraße (Wyszyńskiego).

8 maja 1903 roku do użytku oddano nowo wybudowany most Długi (Hansabrücke), (budowany w latach 1900 - 3) - most o konstrukcji stalowej.

(Budowniczym mostu była znana szczecińska firma wykonująca konstrukcje stalowe "Gollnow & Sohn" oraz inne specjalistyczne firmy jak: Ph. Holzmann & Cie z Frankfurtu, Beuchelt & Co z Zielonej Góry, Nagel & Kaemp z Hamburga czy Siemens & Halske z Berlina.)

Koszt budowy mostu wyniósł 1.238.000 marek. 8 czerwca 1905 tramwaje przekroczyły Odrę, co umożliwiło przedłużenie trasy tzw. linii żółtej "jedynki" pokonującej trasę Westend - Breitestrasse (Łękno - Wyszyńskiego) do portu wolnocłowego (Freihafen) na Grosse Lastadie (Energetyków). Przejeżdżał on siłą rozpędu. Dopiero w 1929 roku założono na moście trakcję napowietrzną. W tym samym czasie tramwaje otrzymują własną numerację i od tej pory linia kursująca na tej trasie otrzymała numer 1:

Łękno (Westend) - Wojska Polskiego (Falkenwalderstraße) - Brama Portowa (Berliner Tor) - Wyszyńskiego (Breitestraße) - Untere Schultzenstraße (dolna Sołtysia) - Königstraße (Nad Wodą łącznik z Św. Ducha) - Splittstraße (Mostowa biegła w stronę Mostu Długiego) - Hansabrücke (Most Długi) - Große Lastadie (Energetyków)- Łasztownia (Lastadie).

W 1906 roku wydłużono linie 1 w ciągu Wojska Polskiego (Falkenwalderstraße ) do dzisiejszej Wincentego Pola (Lindenhofer). Nowo wybudowana trasa była odcinkiem dwutorowym.

W latach 1904 - 5 zbudowano nad rzeką Parnicą most stalowo - żelbetowy, ze środkowym przęsłem zwodzonym. Długość tego mostu łącznie z filarami wynosiła 90 metrów, a szerokość 17,5 metra. Pozwoliło, to w 1909 roku na dalsze przedłużenie trasy o 388 metrów na odcinku Port Wolnocłowy (Freihafen) do Altdammerstrasse (Gdańska) na wysokości Portu Centralnego. I od tej pory linia 1 jeździ na trasie:

Łękno (Westend)- Wojska Polskiego (Falkenwalderstraße) - Brama Portowa (Berliner Tor) - Wyszyńskiego (Breitestraße) - Untere Schultzen straße (dolna Sołtysia) - Königstraße (Nad Wodą łącznik z Św. Ducha) - Splittstraße (Mostowa biegła w stronę Mostu Długiego) - Hansabrücke (Most Długi) - Große Lastadie (Energetyków)- Łasztownia (Lastadie) - Altdammerstraße (Gdańska) - Hauptgüterbahnhof (Port Centralny).

Na przeciwnym kierunku linii - pod koniec kwietnia 1906 roku uzyskano zgodę na wydłużenie o dalsze 1360 metrów toru trasy linii żółtej wzdłuż Falkenwalderstraße Chausse (Wojska Polskiego) od Alleestraße (Wawrzyniaka) do skrzyżowania ulic Ostrawicka (Liliencronweg)/Wincentego Pola (Lindenhoferweg). Wybudowany odcinek przyjęto do eksploatacji 18 września 1906 roku, a dwa dni później puszczono linie żółtą.

Wincentego Pola (Neu Westend)- Wojska Polskiego (Falkenwalderstraße) - Brama Portowa (Berliner Tor) - Wyszyńskiego (Breitestraße) - Untere Schultzenstraße (dolna Sołtysia) - Königstraße (Nad Wodą łącznik z Św. Ducha) - Splittstraße (Mostowa biegła w stronę Mostu Długiego) - Hansabrücke (Most Długi) - Große Lastadie (Energetyków)- Łasztownia (Lastadie) - Altdammerstraße (Gdańska) - Hauptgüterbahnhof (Port Centralny).

Wybuch I Wojny Światowej przyczynił się do odłożenia wszelkich planów rozbudowy sieci tramwajowej. Dopiero w drugiej połowie lat 20. XX wieku po ciężkim kryzysie następowała stopniowa poprawa sytuacji finansowej, co pozwalało na uruchamianie kolejnych odcinków tras tramwajowych.

Nie inaczej było z trasą na ulicy Gdańskiej, w 1925 roku doprowadzono ją do obecnej Stoczni Pomerania, by rok później w czwartym kwartale 1926 roku dotrzeć w okolice Mostu Cłowego, a w czerwcu 1927 roku przekroczyć go. W tym samym roku zawieszono trakcję napowietrzną nad zwodzonym przęsłami mostów i od tej pory tramwaje nie musiały jeździć po tych obiektach siłą rozpędu. Nowość tą zamontowano w pierwszej kolejności właśnie na moście Cłowym.

W ten sposób tramwaj przekroczył trzecią po Odrze i Parnicy rzekę Regalicę, a centrum miasta zyskało bezpośrednie połączenie z nowo otwartym lotniskiem w Dąbiu.

Dzięki temu trasa do lotniska, którą poruszała się linia 1 była najdłuższą trasą w mieście i wynosiła ona 11.586 metrów w tamtym okresie (Tor Kolarski przy Wojska Polskiego do końcówki przy lotnisku).

4 czerwca 1927 roku oddano do eksploatacji następne 1600 metrów podwójnego torowiska w kierunku Toru Kolarskiego zakończonego trzytorową końcówką, na której zawracano tramwaje w kierunki centrum. Tory ułożono po północno-zachodniej stronie trasy od poprzedniej końcówki. Przy terminalu utworzono większy parking dla jak największej liczby pasażerów podczas imprez sportowych lub intensywnego ruchu wycieczkowego.

Prasa szczecińska w lutym 1935 roku informowała o chęci rozbudowy przez Stettiner Strassen Eisenbahn Gesellschaft trasy linii 1 na ich końcówkach. Miano przedłużyć trasę od Toru Kolarskiego do jeziora Głębokiego, ale do 1945 roku tego nie uczyniono.

Tor Kolarski (Radrennbahn)- Wojska Polskiego (Falkenwalderstraße) - Brama Portowa (Berliner Tor) - Wyszyńskiego (Breitestraße) - Untere Schultzenstraße (dolna Sołtysia) - Königstraße (Nad Wodą łącznik z Św. Ducha) - Splittstraße (Mostowa biegła w stronę Mostu Długiego) - Hansabrücke (Most Długi) - Große Lastadie (Energetyków)- Łasztownia (Lastadie) - Altdammerstraße (Gdańska) - Hauptgüterbahnhof (Port Centralny) - Basen Górnośląski (Steinbruch) – Lotnisko Dąbie (Flughafen).

Końcówka trasy mieściła się w miejscu, gdzie obecnie znajduje się stacja benzynowa. Linia 1 przestała kursować na trasie do lotniska na pod koniec I kwartału 1945 roku.

Historia nowsza

Po wojnie linia 1 rozpoczęła kursowanie 1 października 1945 roku na trasie Ostrawicka – Wojska Polskiego – zajezdnię Pogodno z pętlą przy ulicy Potulickiej. W latach 60. "jedynka" od placu Zgody jeździła przez ulicę Obrońców Stalingradu, plac Żołnierza, Wyszaka i Jana z Kolna, kończąc trasę przy Stoczni Szczecińskiej. Po katastrofie tramwajowej na ulicy Wyszaka w 1967 roku, odcinek przy ulicy Wyszaka został wyłączony z ruchu, co spowodowało zmianę trasy linii 1.

Od tego czasu tramwaje tej linii jeździły przez ulice Matejki, Malczewskiego oraz Dubois. W kolejnych latach były likwidowane torowiska na wielu ulicach, przez co "1" miała podobną trasę do dzisiejszej. Linia zawitała również na pętlę "Las Arkoński", podczas remontu torowiska na ulicy Malczewskiego. Po ponownym uruchomieniu linii na początku 1996 roku, linia kursuje na niezmienionej trasie - od pętli przy Potulickiej do Głębokiego.

W lipcu 1955 roku "jedynka" pojechała po wydłużonej trasie do Głębokiego (położono odcinek torów od Toru Kolarskiego do jeziora Głębokiego). Otwarcie uświetniły nowo dostarczone wagony typu N.

1 grudnia 1973 roku wycofano tramwaje z ulic śródmieścia między innymi były to trasy:
• z alei Wojska Polskiego (między placem Zwycięstwa a placem Sprzymierzonych),
• z ulicy Obrońców Stalingradu,
• z ulicy Jagiellońskiej (między aleją Wojska Polskiego i aleją Piastów),
Co spowodowało zmianę trasy jedynki

Jezioro Głębokie – Wojska Polskiego – pl. Lenina – M. Buczka – J. Matejki – J. Malczewskiego – Parkowa – St. Dubois – Firlika – Hutnicza – (z powrotem) Stocznia Warskiego

W latach lipiec 1979 - 1982 generalny wykonawca Komunalne Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjnych w Szczecinie kładł nowe torowisko na środkowym odcinku Alei Wojska Polskiego od ulicy Curie-Skłodowskiej do Toru Kolarskiego. Część dawnych torów biegnących między jezdnią a budynkami zlikwidowano. Pozostawiono jednak mały odcinek dwutorowy, po którym tramwaje wyjeżdżały z zajezdni na swoje trasy. Pozostawiono również pojedynczy tor biegnący w kierunku toru kolarskiego przecinający ulicę Szafera. Dalej znajdował się rozjazd i zaczynały się dwa z trzech torów po dawnej końcówce. Trzeci tor został zlikwidowany, a po jego śladzie biegnie jezdnia prowadząca do centrum. W ten sposób zlikwidowano kolizję na przejeździe torowisk na wysokości ulicy Jarzyńskiego.

Według stanu na czerwiec 1979 roku linia kursowała na trasie:

Jezioro Głębokie – Aleja Wojska Polskiego – pl. Lenina (obecnie Sprzymierzonych, Szarych Szeregów) – M. Buczka – J. Matejki – plac Hołdu Pruskiego – plac Żołnierza Polskiego – Brama Portowa – 3-go Maja – Narutowicza – Potulicka

W 1983 linia jeździ na trasie:

STOCZNIA SZCZECIŃSKA - St. Dubois - Parkowa - J. Malczewskiego - J. Matejki - M. Buczka (Piłsudskiego) - plac Lenina (plac Sprzymierzonych) - Wojska Polskiego - GŁĘBOKIE

1 czerwca 1987 rozpoczęto modernizacje torowiska tramwajowego w ciągu ulicy Malczewskiego i w związku z tym linie 1 skierowano do Lasu Arkońskiego.

LAS ARKOŃSKI - Arkońska - Rewolucji Październikowej (Niemierzyńska) - Krasińskiego - Wyzwolenia - plac Rodła - M. Buczka (Piłsudskiego) - plac Lenina (plac Sprzymierzonych) - Wojska Polskiego - GŁĘBOKIE

Wg stanu na 1988 rok linia 1 jeździ na trasie Głębokie – Stocznia Szczecińska

W czerwcu 1989 roku rozpoczęto modernizację Wojska Polskiego wraz z istniejącym torowiskiem na odcinku od placu Lenina (Sprzymierzonych) do Wawrzyniaka. Jedynkę skierowano objazdem przez Piastów, Jagiellońską, Bohaterów Warszawy, Wawrzyniaka.

STOCZNIA SZCZECIŃSKA - St. Dubois - Parkowa - Krasińskiego - J. Malczewskiego - >J. Matejki - M. Buczka (Piłsudskiego) - plac Lenina (plac Sprzymierzonych) - Piastów - Jagiellońska - Bohaterów Warszawy - Wawrzyniaka - Wojska Polskiego - GŁĘBOKIE

18 maja 1991 roku zawieszono kursowanie linii 1 w dni świąteczne, a od 10 czerwca w dni powszednie. Po remoncie Wojska Polskiego w 1996 roku linia wraca na trasę z Głęokie < -- > Potulicka, z tym że w dni i soboty robocze w godzinach poza szczytowych linia kursowała do zajezdni Pogodno. Kursowała tak do lipca 2011.

W 2009 roku nastąpiła zmiana nazwy placu Sprzymierzonych na plac Szarych Szeregów. Po 1945 roku wielokrotnie zmieniano nazwy. Od 1945 - 50 nosił nazwę plac Sprzymierzonych, od 1950 - 56 plac Konstantego Rokossowskiego, od 1956 - 91 plac Lenina, od 1991 - 2009 plac Sprzymierzonych, a od 2009 roku do chwili obecnej nosi nazwę Szarych Szeregów.

Pierwotnie plac nazwano Arndtplatz, którą to nazwę otrzymał w 1879 roku. Nazwa ta przetrwała do 1945 roku. Plac został zaprojektowany w 1874 roku. (Niemiecki pisarz, historyk, literat i delegat do Parlamentu frankfurckiego).

10 kwietnia 2010 roku z powodu zawieszania linii 9 wzmocniono obsługę linii 1. W dni powszednie linia 1 była obsługiwana przez tramwaje kategorii A i B i kursowała z częstością 6 minut w godzinach szczytu, 12 minut poza godzinami szczytu i 20 minut w godzinach wieczornych i porannych w soboty i dni świąteczne. Linia 1 była w całości obsługiwana przez zajezdnię Pogodno tramwajami kategorii A i B w dni powszednie i kategorii B w soboty i dni świąteczne.

Dni powszednie:

• 1/1 (4:32 – 22:56)
• 1/2 (5:33 – 9:35, 13:03 – 18:23)
• 1/3 (5:47 – 20:28)
• 1/4 (5:40 – 8:37, 13:15 – 19:38)
• 1/5 (4:45 – 23:16)
• 1/6 (4:53 – 8:49, 13:27 – 18:52)
• 1/7 (4:48 – 18:46
B • 1/8 (5:08 – 9:01, 13:39 – 18:58)
• 1/9 (6:10 – 23:14)
• 1/10 (5:03 – 8:59, 13:51 – 20:32)
• 1/11 (5:10 – 23:34)
• 1/12 (5:26 – 10:23, 14:03 – 19:12)
• 1/13 (5:18 – 19:22)
• 1/14 (6:34 – 10:35, 14:15 – 20:04)

Soboty:

• 1/1 (5:09 – 19:17)
• 1/2 (7:09 – 23:34)
• 1/3 (4:33 – 22:56)
• 1/4 (8:43 – 18:41)
• 1/5 (4:53 – 23:16)
•1/6 (5:11 – 19:59)
•1/7 (9:19 – 23:14)

Dni świąteczne:

• 1/1 (5:06 – 23:34)
• 1/2 (4:33 – 23:14)
• 1/3 (11:19 – 18:41)
• 1/4 (4:53 – 22:56)
• 1/5 (5:11 – 23:16)
• 1/6 (9:29 – 19:56)
• 1/7 (10:43 – 19:17)

22 maja 2010 roku wraz z przywróceniem kursowania linii 9 przywrócono zwyczajowy rozkład jazdy.

W dnich 4 lipca - 1 września 2011 roku wstrzymany został ruch tramwajów na odcinku plac Rodła - Brama Portowa, z powodu przebudowy torowiska tramwajowego w ciągu alei Niepodległości. W związku z niniejszym zmieniono trasę linii i jeździła ona:

Głębokie – aleja Wojska Polskiego – plac Szarych Szeregów – Piłsudskiego – plac Grunwaldzki – plac Rodła – Wyzwolenia – rondo Giedrojcia – Kołłątaja – Rondo Sybiraków – Asnyka – Orzeszkowej – Dworzec Niebuszewo.

Obsługiwana przez zajezdnie Pogodno 7 brygadami i dwoma zadaniami łączonym z 12/6+1/9 i 12/11+1/8.

Przebudowa Bramy Portowej

13 kwietnia 2012 roku rozpoczęła się przebudowa torowiska na Bramie Portowej. Prace budowlane podzielono na sześć etapów. Zmiany dotyczące I etapu ominęły "jedynkę". W II etapie zwiększono częstotliwość kursowania w okresie pozaszczytowym do 12 minut. Kategoria taboru pozostała bez zmian (KT4Dt, 105N/T6A2D solo).

W etapie III i IV "jedynka" kursowała na trasie Głębokie/Zajezdnia Pogodno - Dworzec Niebuszewo z częstotliwością co 12 minut (w dni powszednie po godz. 20, w soboty do godz. 9 i po godz. 18, w dni świąteczne do godz. 11 i po godz. 18 kursy na trasie skróconej do zajezdni Pogodno z częstotliwością co 20 minut). Obsługę zapewniało siedem wagonów KT4Dt.

Podział brygad:

Dni powszednie

• 1/1 - (4:51-20:07)
• 1/2 - (5:06-23:30)
• 1/3 - (5:10-23:15)
• 1/4 - (6:16-22:58)
• 1/5 - (5:31-20:35)
• 1/6 - (6:49-22:01)
• 1/7 - (5:25-23:10)
• 1/8 - (8:27-12:07;17:15-19:19)

Soboty

• 1/1 - (4:50-22:58)
• 1/2 - (8:34-19:08)
• 1/3 - (6:04-22:01)
• 1/4 - (5:06-23:10)
• 1/5 - (5:26-18:29)
• 1/6 - (9:15-23:30)

Dni świąteczne

• 1/1 - (10:44-22:58)
• 1/2 - (4:50-19:08)
• 1/3 - (6:04-22:01)
• 1/4 - (11:15-23:10)
• 1/5 - (5:06-18:29)
• 1/6 - (5:26-23:30)

W etapie V "jedynka" wróciła na stałą trasę przy zwiększonej częstotliwości kursowania w okresie pozaszczytowym. Etap VI wymusił utworzenie z "jedynki" i "dziewiątki" linii okólnych kursujących na trasie:

Głębokie - plac Szarych Szeregów - plac Rodła - Matejki - plac Żołnierza Polskiego - Brama Portowa - plac Kościuszki - Wawrzyniaka - Głębokie (linia 1 zgodnie ze wskazówkami zegara, linia 9 - przeciwnie). Obsługę taborową na "jedynce" zapewnia Zajezdnia Pogodno.

Podział brygad w VI etapie:

Dzień powszedni:

• 1/1 - 5:05-22:37
• 1/2 - 5:51-22:57
• 1/3 - 5:10-20:13
• 1/4 - 6:11-23:17
• 1/5 - 4:47-19:31
• 1/6 - 7:34-20:22

Soboty:

• 1/1 - 4:49-22:37
• 1/2 - 6:45-19:41
• 1/3 - 5:10-22:57
• 1/4 - 8:55-18:46
• 1/6 - 5:16-23:17

Niedziele i dni świąteczne:

• 1/1 - 4:49-22:37
• 1/2 - 8:45-19:41
• 1/3 - 5:10-22:57
• 1/4 - 10:55-18:46
• 1/5 - 5:16-23:17

Remont Potulickiej i Narutowicza

Z dniem 15 kwietnia 2014 roku z powodu kolejnego etapu długo oczekiwanej modernizacji ulicy Potulickiej i ulicy Narutowicza ZDiTM zmienił trasę linii 1. Linia jeździła na trasie:

Głębokie – aleja Wojska Polskiego - plac Szarych Szeregów - Piłsudskiego - plac Rodła - plac Żołnierza Polskiego - plac Brama Portowa - Wyszyńskiego - Dworcowa.

Od 12 maja 2014 linia dalej jeździ na trasie Głębokie - Dworcowa wg specjalnego rozkładu jazdy, z częstotliwością co 6 minut w godzinach szczytu, co 12 minut poza szczytem i co 20 minut w godzinach zmniejszonego natężenia ruchu. Obsługa jest przez zajezdnie Pogodno – (12) w dni powszednie, 6 w soboty i dni świąteczne. Na pętli Głębokie linia zatrzymuje się na torze zewnętrznym.

Powodem takiego stanu rzeczy jest wznowienie ruchu tramwajowego w ulicy Jagiellońskiej (wyremontowane krzyżownice na obu końcach ulicy), zamknięciem ulicy Wawrzyniaka (remont torowiska i trakcji napowietrznej) oraz trwającym dalej remontem ulicy Potulickiej.

W związku trwającą dalej przebudową ulicy Potulickiej i Narutowicza ZDiTM z dniem 5 lipca 2014 zmienił trasę linii, która jeździła na jednokierunkowej trasie półokólnej. Linia kursowała na trasie:

Głębokie – aleja Wojska Polskiego – plac Szarych Szeregów – aleja Piłsudskiego – plac Grunwaldzki – aleja Piłsudskiego – plac Rodła – plac Żołnierza Polskiego – plac Brama Portowa – Krzywoustego – plac Kościuszki – aleja Bohaterów Warszawy – Wawrzyniaka – aleja Wojska Polskiego – Głębokie

Po dwuletniej nieobecności na swoją stałą trasę od 1 września 2015 powraca tramwaj linii 1 na odcinku od Bramy Portowej do pętli Potulicka i kursuje na trasie:

Głębokie – aleja Wojska Polskiego – plac Szarych Szeregów – aleja Piłsudskiego – plac Grunwaldzki – aleja Piłsudskiego – plac Rodła – plac Żołnierza Polskiego – plac Brama Portowa – 3 Maja – Narutowicza – Potulicka – Potulicka

Linie obsługuję zajezdnia Pogodno, która wystawia brygady:

Dzień powszedni

• 1/1 - 5:10-18:24
• 1/2 - 5:25-22:33
• 1/3 - 5:46-22:53
• 1/4 - 5:36-18:33
• 1/5 - 4:55-23:13
• 1/6 - 5:07-18:57
• 1/7 - 6:16-23:33

Soboty:

• 1/1 - 6:02-23:33
• 1/2 - 7:34-22:53
• 1/3 - 5:24-23:13

Dni świąteczne:

• 1/1 - 9:34-23:33
• 1/2 - 7:22-22:53
• 1/3 - 6:42-23:13

Z powodu obchodów 99 rocznicy Odzyskania Niepodległości w rejonie placu Szarych Szeregów ZDiTM zmienił organizacje ruchu w jego rejonie. W związku z tym 11 listopada 2017 roku w godzinach 10:00-13:00 zmieniono trasę linii 1, która w tych godzinach jeździła:

Głębokie < - > Potulicka
aleja Wojska Polskiego – Wawrzyniaka — Bohaterów Warszawy – Krzywoustego – plac Kościuszki – Krzywoustego – plac Zwycięstwa – plac Brama Portowa – 3 Maja – Narutowicza – Potulicka

Nadszedł kres istnienia dawnej końcówki tramwajowej znajdującej się w ciągu alei Wojska Polskiego na odcinku od ulicy Szafera do ulicy Franciszka Jarzyńskiego, która musiała ustąpić potrzebom rozwijającego się miasta. Na części rozebranych torów powstał rondo, na którym wbudowano torowisko tramwajowe w kształcie tzw. rozety (wszystkie kierunki jazdy). 21 marca 2018 roku brygady budujące linie tramwajową na odcinku od pętli w Lesie Arkońskim do skrzyżowania Wojska Polskiego i Szafera, rozbierają część dwu torów przy torze kolarskim, 23 sierpnia 2019 roku Tramwaje Szczecińskie dokończyły dzieła "zniszczenia" końcówki rozbierając pozostawione tory i słupy trakcji napowietrznej. Zniknął bezpowrotnie z krajobrazu miasta relikt dawnej myśli technicznej komunikacji miejskiej. Zostanie jedynie w pamięci mieszkańców i na zrobionych zdjęciach.

W dniach 13 października 2018 - 15 lutego 2019 roku linia 1 jeździła na skróconej trasie do zajezdni tramwajowej „Pogodno”, z powodu kolejnego etapu przebudowy skrzyżowania Wojska Polskiego, Arkońskiej i Szafera.

Brygady firmy "Eurowia" i podwykonawców wkroczyły na przecinające środek skrzyżowania tory tramwajowe, rozbierając je i budując do nowej wysokości. Później położono rozetę torów, co umożliwiło skręt tramwajów na rondzie w każdym kierunku.

W ciągu tych prawie pięciu miesięcy tramwaje linii 1 jadące z centrum kończyły trasę w zajezdni Pogodno, gdzie na jej terenie zawracały w kierunku centrum. Był to tzw. przejazd techniczny, bez pasażerów.

Zajezdnia Pogodno/Unii Lubelskiej < — > Potulicka
aleja Wojska Polskiego — plac Szarych Szeregów — Piłsudskiego — plac Odrodzenia — Piłsudskiego — plac Grunwaldzki — Piłsudskiego — plac Rodła — Piłsudskiego — Matejki — plac Hołdu Pruskiego — plac Żołnierza Polskiego — aleja Niepodległości — plac Brama Portowa — aleja Niepodległości — 3 Maja — Narutowicza — Potulicka

19 października 2019 roku nastąpiła zmiana trasy i rozkładów jazdy linii 1. Powodem, była konieczność budowy tzw. bypassa dla tramwajów i na czas tych prac wyłączono kursowanie tramwajów w ciągu alei Wojska Polskiego na odcinku od Głębokiego do placu Gałczyńskiego. Perturbacje związane z budową zintegrowanego węzła komunikacyjnego "Łękno" prowadzone przez konsorcjum firm Roverpol Sp. z o.o. i Rover Alcisa S.A. Prace trwały w godzinach 5:40–22:40. Na ten czas uruchomiono zastępczą linie autobusową 809. Linia 1 jeździła na trasie:

Plac Gałczyńskiego <—> Potulicka

Wawrzyniaka — Mickiewicza — aleja Bohaterów Warszawy — Krzywoustego — plac Kościuszki — Krzywoustego — plac Zwycięstwa — plac Brama Portowa (z powrotem: plac Brama Portowa — aleja Niepodległości — plac Żołnierza Polskiego — plac Hołdu Pruskiego — Matejki — Piłsudskiego — plac Rodła — Piłsudskiego — plac Grunwaldzki — Piłsudskiego — plac Odrodzenia — Piłsudskiego — plac Szarych Szeregów — aleja Wojska Polskiego — Wawrzyniaka) — aleja Niepodległości — 3 Maja — Narutowicza — Potulicka.

Z dniem 15 stycznia 2020 roku, linia kursuje na częściowo zmienionej trasie, od Wojska Polskiego przez Wawrzyniaka — Bohaterów Warszawy — Jagiellońską i Piastów, według specjalnego rozkładu jazdy bez zmian częstotliwości.

foto: Janusz Światowy 3 Maja/Dworcowa 8 lutego 2020

Zmiany były wynikiem rozpoczynającego się I etapu przebudowy placu Szarych Szeregów, na którym między innymi nastąpi całkowita zmiana konstrukcji torów na trójwlotowych rozjazdach. Zostaną zabudowane torowiska wraz z przebudową przystanków w ciągu ulicy Piłsudskiego (do jezdni placu Odrodzenia). Nastąpiła też przebudowa torowiska w Wojska Polskiego oraz Piastów z rozjazdami.

W ramach prac wykonany został także remont jezdni placu Szarych Szeregów oraz zagospodarowanie samej wyspy ronda i peronów przystankowych. Prace objęły również sieć trakcyjną, system ogrzewania i sterowania zwrotnic, smarownice oraz częściowo uzbrojenie terenu. Układ relacji torowych na węźle trójwlotowym trójkątnym na placu Szarych Szeregów pozostanie niezmieniony. Długość przebudowywanych torów to prawie 900 metrów toru pojedynczego. Pierwszy etap przebudowy zakończył się 14 marca 2020 roku

Głębokie <—> Potulicka
aleja Wojska Polskiego — rondo Olszewskiego — aleja Wojska Polskiego — Wawrzyniaka — Mickiewicza — aleja Bohaterów Warszawy — Jagiellońska — aleja Piastów — plac Szarych Szeregów — Piłsudskiego — plac Odrodzenia — Piłsudskiego — plac Grunwaldzki — Piłsudskiego — plac Rodła — Piłsudskiego — Matejki — plac Hołdu Pruskiego — plac Żołnierza Polskiego — aleja Niepodległości — plac Brama Portowa — aleja Niepodległości — 3 Maja — Narutowicza — Potulicka

W piątek 14 lutego 2020 roku otwarta dla ruchu została zmodernizowana ulica Arkońska na odcinku od pętli Las Arkoński do ronda Olszewskiego. W związku z tym uległa zmianie organizacja ruchu, która obowiązywała już od godziny 6 rano. Na liniach 1 i 9 uruchomione zostały przystanki „Rondo Olszewskiego” (stałe) w docelowych lokalizacjach:

• w kierunku centrum miasta — przed rondem Olszewskiego od strony Głębokiego,
• w kierunku Głębokiego — przed rondem Olszewskiego od strony centrum miasta.

Projekt obejmował przebudowę ulicy Arkońskiej, budowę torowiska tramwajowego oraz pętli tramwajowo-autobusowej „Las Arkoński”, budowę ronda oraz parkingu przy stadionie K.S. Arkonia. Pracami objęto również budowę chodników oraz ścieżek rowerowych. Wykonawcą była firma Eurovia Polska S.A. Koszt inwestycji to ponad 90 mln zł. Nadzór nad realizacją sprawował Wydział Inwestycji Miejskich Urzędu Miasta.

Projekt był współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014–2020. Oś priorytetowa VI Rozwój niskoemisyjnego transportu zbiorowego w miastach. Działania 6.1 Rozwój publicznego transportu zbiorowego w miastach.

W dniach 14 marca - 31 maja 2020 roku trwał drugi etap przebudowy torowisk na placu Szarych Szeregów. Roboty były skoncentrowane na przebudowie torowiska w obrębie alei Piłsudskiego do placu Odrodzenia. Od tego dnia wstrzymany został ruch tramwajów w ciągu ulicy Piłsudskiego na odcinku od placu Szarych Szeregów do placu Rodła tudzież zmieniła się organizacja ruchu kołowego na przejeździe przy ulicy Piłsudskiego.

W związku z powyższym czasowo wznowiono ruch tramwajowy w ciągu alei Wojska Polskiego na odcinku od ulicy Wawrzyniaka do placu Szarych Szeregów, po którym odcinku puszczono linie 1. Trasa linii przedstawiała się następująco:

Głębokie <—> Pomorzany
aleja Wojska Polskiego — rondo Olszewskiego — aleja Wojska Polskiego — plac Szarych Szeregów — aleja Piastów — plac Kościuszki — aleja Piastów — plac Szyrockiego — aleja Powstańców Wielkopolskich — Budziszyńska

Zajezdnia Pogodno < — > Pomorzany
aleja Wojska Polskiego — plac Szarych Szeregów — aleja Piastów — plac Kościuszki — aleja Piastów — plac Szyrockiego — aleja Powstańców Wielkopolskich — Budziszyńska

Od 1 czerwca 2020 roku linia wraca na swoją stałą trasę i kursuje wg specjalnego rozkładu jazdy (przebudowa pętli Głębokie) bez zmian częstotliwości:

Głębokie < — > Potulicka
aleja Wojska Polskiego — rondo Olszewskiego — aleja Wojska Polskiego — plac Szarych Szeregów — Piłsudskiego — plac Odrodzenia — Piłsudskiego — plac Grunwaldzki — Piłsudskiego — plac Rodła — Piłsudskiego — Matejki — plac Hołdu Pruskiego — plac Żołnierza Polskiego — aleja Niepodległości — plac Brama Portowa — aleja Niepodległości — 3 Maja — Narutowicza — Potulicka

Przejście do następnego etapu przebudowy węzła przesiadkowego Głębokie wymusiło od 1 sierpnia 2020 wstrzymanie ruchu tramwajów linii 1 na odcinku Rondo Olszewskiego – Głębokie aż do odwołania. Wprowadzone została zmiana trasy na czas niedostępności linii na tym odcinku.

Tramwaje linii jeździły na swojej normalnej trasie od pętli „Potulicka” do przystanku „Rondo Olszewskiego”, a następnie skierowane zostały przez Arkońską do pętli „Las Arkoński”. Linie jeździły według specjalnego rozkładu jazdy bez zmiany częstotliwości kursowania i z zachowaniem godzin odjazdów na stałej części trasy.

Las Arkoński<—>Potulicka
Arkońska — rondo Olszewskiego — aleja Wojska Polskiego — plac Szarych Szeregów — Piłsudskiego — plac Odrodzenia — Piłsudskiego — plac Grunwaldzki — Piłsudskiego — plac Rodła — Piłsudskiego — Matejki — plac Hołdu Pruskiego — plac Żołnierza Polskiego — aleja Niepodległości — plac Brama Portowa — aleja Niepodległości — 3 Maja — Narutowicza — Potulicka

W dniach 12–13 września 2020 wstrzymany został ruch tramwajowy w relacji zajezdnia Pogodno - plac Gałczyńskiego z powodu przekładania torowiska na budowanym węźle przesiadkowym Łękno i w efekcie puszczeniu tramwaju po nowym torowisku. Prace trwały od godziny 23 w piątek 11 września do 4 rano w poniedziałek 14 września 2020 roku. Z tego powodu linia jeździła na trasie:

Plac Gałczyńskiego <—> Potulicka

Wawrzyniaka — Mickiewicza — aleja Bohaterów Warszawy — Krzywoustego — plac Kościuszki — Krzywoustego — plac Zwycięstwa — plac Brama Portowa (z powrotem: plac Brama Portowa — aleja Niepodległości — plac Żołnierza Polskiego — plac Hołdu Pruskiego — Matejki — Piłsudskiego — plac Rodła — Piłsudskiego — plac Grunwaldzki — Piłsudskiego — plac Odrodzenia — Piłsudskiego — plac Szarych Szeregów — aleja Wojska Polskiego — Wawrzyniaka) — aleja Niepodległości — 3 Maja — Narutowicza — Potulicka

Przejazd techniczny tramwaju po przebudowanej od podstaw pętli w dniu 27 listopada 2020 umożliwił dopuszczenie jej do eksploatacji z dniem 1 grudnia 2020 roku. Od tego dnia tramwaje linii 1 pojawiły się ponownie na pętli. Jeżdżą one wg. nowych rozkładów jazdy bez zmiany częstotliwości kursowania. Od tej pory obowiązuje następująca organizacja przystanków na pętli „Głębokie”. Linii 1 przydzielono tor środkowy. Linia z tym dniem powraca na starą trasę:

Głębokie <—> Potulicka

aleja Wojska Polskiego — rondo Olszewskiego — aleja Wojska Polskiego — plac Szarych Szeregów — Piłsudskiego — plac Odrodzenia — Piłsudskiego — plac Grunwaldzki — Piłsudskiego — plac Rodła — Piłsudskiego — Matejki — plac Hołdu Pruskiego — plac Żołnierza Polskiego — aleja Niepodległości — plac Brama Portowa — aleja Niepodległości — 3 Maja — Narutowicza — Potulicka

Od 23 stycznia 2021 roku aż do odwołania wprowadzono zmiany w kursowaniu linii z powodu rozpoczynającego się kolejnego etapu przebudowy torowisk tramwajowych w ciągu ulicy Matejki na odcinku od Piłsudskiego do placu Żołnierza Polskiego. Przebudowa tzw. ciągu Wyzwolenia od placu Żołnierza poprzez Wyzwolenia, plac Rodła, rondo Giedrojcia do Dworca Niebuszewo.

Tramwaje linii 1 kursują według specjalnego rozkładu jazdy na trasie Głębokie – Stocznia Szczecińska (w dni powszednie w godzinach 5:30-20 oraz wybrane kursy w soboty wydłużone do Ludowej

Głębokie < — > Stocznia Szczecińska
aleja Wojska Polskiego — rondo Olszewskiego — aleja Wojska Polskiego — plac Szarych Szeregów — Piłsudskiego — plac Odrodzenia — Piłsudskiego — plac Grunwaldzki — Piłsudskiego — plac Rodła — Piłsudskiego — Matejki — Malczewskiego — Parkowa— — Dubois — Firlika — Antosiewicza — Nocznickiego — Firlika (z powrotem: Firlika)

Kolejne zmiany na linii nastąpiły z dniem 29 maja 2021 roku z powodu wstrzymania ruchu tramwajowego na odcinku Brama Portowa — pl. Rodła — Dubois i przystąpienia ZUE i podwykonawców do następnych prac przy przebudowie trasy tramwajowej, tym razem w rejonie placu Rodła i wzdłuż alei Wyzwolenia pomiędzy placem Żołnierza a placem Rodła, jak również wzdłuż alei Niepodległości pomiędzy ulicą Bogurodzicy a placem Żołnierza Polskiego.

Tramwaje linii 1 kursowały do odwołania, według specjalnego rozkładu jazdy na trasie Głębokie — pl. Rodła — Las Arkoński — Zajezdnia Pogodno (wybrane kursy skrócone do Lasu Arkońskiego, tor zewnętrzny), bez zmiany częstotliwości.

Głębokie < — > Zajezdnia Pogodno
aleja Wojska Polskiego — rondo Olszewskiego — aleja Wojska Polskiego — plac Szarych Szeregów — Piłsudskiego — plac Odrodzenia — Piłsudskiego — plac Grunwaldzki — Piłsudskiego — plac Rodła — Wyzwolenia — rondo Giedrojcia — Wyzwolenia — Krasińskiego — Niemierzyńska — Arkońska — Las Arkoński — Arkońska — rondo Olszewskiego — zajezdnia Pogodno

Głębokie <—> Las Arkoński
aleja Wojska Polskiego — rondo Olszewskiego — aleja Wojska Polskiego — plac Szarych Szeregów — Piłsudskiego — plac Odrodzenia — Piłsudskiego — plac Grunwaldzki — Piłsudskiego — plac Rodła — aleja Wyzwolenia — rondo Giedroycia — aleja Wyzwolenia — Krasińskiego — Niemierzyńska — Arkońska

Prace torowe w ciągu Wojska Polskiego w rejonie przebudowywanego węzła Łękno w dniach 14–15 sierpnia 2021 roku wymusiły wstrzymanie ruchu tramwajowego od zajezdni Pogodno do placu Gałczyńskiego. Z tego powodu linia 1 kursowała wg specjalnego rozkładu jazdy na zmienionej trasie:

Głębokie – Las Arkoński – Kołłątaja – Plac Rodła – Plac Szarych Szeregów – Plac Gałczyńskiego – Turzyn – Brama Portowa – Potulicka.

Wszystkie tramwaje z zajezdni Pogodno dojeżdżały i zjeżdżały przez ulice Arkońską – Plac Rodła – Plac Szarych Szeregów – Plac Gałczyńskiego.

foto: ZDiTM, trasa linii 1 2-3 października 2021

W dniach 2 - 3 października 2021 roku wstrzymany został ruch tramwajowy na odcinku zajezdnia Pogodno - plac Gałczyńskiego z powodu prac torowych w ciągu Wojska Polskiego, w rejonie przebudowywanego węzła Łękno. Na czas prac zmieniono trasę linii 1.

Głębokie <—> Potulicka
aleja Wojska Polskiego — rondo Olszewskiego — Arkońska — Niemierzyńska — Krasińskiego — aleja Wyzwolenia — rondo Giedroycia — aleja Wyzwolenia — plac Rodła — Piłsudskiego — plac Grunwaldzki — Piłsudskiego — plac Odrodzenia — Piłsudskiego — plac Szarych Szeregów — aleja Wojska Polskiego — plac Gałczyńskiego — Wawrzyniaka — Mickiewicza — aleja Bohaterów Warszawy — Krzywoustego — plac Kościuszki — Krzywoustego — plac Zwycięstwa — plac Brama Portowa — aleja Niepodległości — 3 Maja — Narutowicza — Potulicka

Z dniem 18 grudnia 2021 roku po ponad 60 latach do pętli Głębokie przestały dojeżdżać tramwaje linii 1, linie skierowano do nowo wybudowanej pętli Osiedle Zawadzkiego znajdującej się przy ulicy Szafera, jednocześnie zmieniając jej trasę kursowania. Zmiany związane z przystąpieniem ZUE do następnego etapu przebudowy torowisk na Wyzwolenia na odcinku plac Rodła - Rajskiego i zamknięcia odcinka trasy tramwajowej od placu Szarych Szeregów do placu Rodła, jak również przystąpienie do przebudowy tzw. ciągu Kolumba w podetapie na ulicy Nabrzeże Wieleckie i Smolańskiej.

Linia kursowała z częstotliwością co 12 minut w dni powszednie i soboty, w pozostałe dni bez zmian, na trasie:

Osiedle Zawadzkiego <—> Pomorzany
Szafera — rondo Szczecińskich Olimpijczyków — Szafera — rondo Olszewskiego — aleja Wojska Polskiego — plac Szarych Szeregów — Piastów — plac Kościuszki — Piastów — plac Szyrockiego — aleja Powstańców Wielkopolskich — Budziszyńska

Od 27 czerwca 2022 dzięki oddaniu do eksploatacji nowo przebudowanego placu Rodła oraz odcinka torów między placem a placem Żołnierza czy odcinka alei Wyzwolenia od placu Żołnierza do placu Rodła oraz odcinka ulicy Piłsudskiego od ulicy Matejki do placu Szarych Szeregów.

W związku z powyższym linia powróciła na swoją stałą trasę przez plac Szarych Szeregów, Piłsudskiego, plac Rodła, Matejki, plac Żołnierza, Bramę Portową do pętli Potulicka.

Osiedle Zawadzkiego <—> Potulicka
Szafera — rondo Szczecińskich Olimpijczyków — Szafera — rondo Olszewskiego — aleja Wojska Polskiego — plac Szarych Szeregów — Piłsudskiego — plac Odrodzenia — Piłsudskiego — plac Grunwaldzki — Piłsudskiego — plac Rodła — Piłsudskiego — Matejki — plac Hołdu Pruskiego — plac Żołnierza Polskiego — Niepodległości — plac Brama Portowa — Niepodległości — 3 Maja — Narutowicza — Potulicka

Z dniem 9 października 2022 roku na liniach 1, 2, 3, 5, 6, 8, 9, 11 wprowadzone zostały nowe rozkłady jazdy ze zmianą częstotliwości kursowania, z powodu braków kadrowych w Tramwajach Szczecińskich.

* * *