www.swiatowy.org – Historia komunikacji miejskiej w Szczecinie

Trakcja Tramwajowa w inwentarzu posiada różne typy wagonów tramwajowych. Jako jedyni w kraju eksploatujemy wagony typu N i D w ilości 96 szt.
Wizja wkroczenia w nowy wiek z takim stanem posiadania jest nie do przyjęcia, śmierć techniczna tego taboru postępuje tak szybko, że ostatni z nich doczeka maksymalnie do 1997 r. W miejsce wycofywanych wagonów należy wprowadzić tabor, który zapewniłby bezpieczną eksploatację przynajmniej do 2005 r.

Obecnie w zajezdniach tramwajowych eksploatowane są następujące typy i rodzaje taboru tramwajowego :
W zajezdni Pogodno eksploatowanych jest 137 wagonów tramwajowych, w tym:
- 2 wagony typu 102 N (przegubowe),
- 49 wagonów typu 105 Na wyprodukowanych w latach 1989-90,
- 2 wagony typu 106 Na wyprodukowane w 1991 r.
- 84 wagony typu 105 N produkcji z lat 1975-79,
2 wagony 102 N z tej zajezdni zostaną przekazane w czerwcu br. na zajezdnię Niemierzyn, a stan taboru który pozostanie w zajezdni Pogodno zabezpieczy realizację zadań przewozowych na tym samym poziomie, pod warunkiem przeprowadzenia cyklicznych remontów. Przeprowadzenie tychże remontów jest warunkiem bezpiecznej eksploatacji.
W zajezdni Niemierzyn znajduje się :
- 16 wagonów typu 102 N wyprodukowanych w latach 1971-72.
Remont kapitalny i modernizację wykonano w latach 1992-1994,
- 54 wagony typu N wyprodukowane w latach 1949-62.
W zajezdni Golęcin eksploatowane są : 34 wagony 105 Na, w tym :
- 10 wagonów z 1991 r,
- 16 wagonów z 1992 r,
- 2 wagony z 1978 r. po remoncie kapitalnym przeprowadzonym w 1993 r,
- 2 wagony 105 N z lat 1976-78, po remoncie kapitalnym przeprowadzonym w 1993 r,
- 2 wagony 105 Na z lat 1981-86,
- 2 wagony 105 Np wyprodukowane w 1994 r,
- 42 wagony typu N wyprodukowane w latach 1949 do 196O r.
W celu utrzymania zdolności przewozowej w trakcji tramwajowej na dotychczasowym poziomie wymagane jest zastąpienie wycofywanego taboru innym poprawiającym bezpieczeństwo przewozu pasażerów. Mając na uwadze typizację taboru, możliwości techniczne poszczególnych zajezdni oraz brak środków finansowych na zakup nowego taboru proponujemy następujące kompleksowe rozwiązanie.
W zajezdni Niemierzyn do końca 1995 r. wycofać wszystkie wagony typu N w ilości 54 sztuk i zastąpić je 20 wagonami typu 102 N z odbudowy "składaki". Wprowadzenie wagonów 102 N, w łącznej ilości 38 sztuk odbudowanych w latach 1992-95 spowoduje:
- zmniejszenie kosztów eksploatacyjnych, obsługowych i naprawczych,
- podniesienie wskaźnika gotowości technicznej do 85 % i wykorzystanie do 82 %,
- zmniejszenie awaryjności i podniesienie pewności komunikacyjnej.

Likwidacja taboru typu N zapewni eliminację uciążliwego dla środowiska hałasu i wibracji oraz zmniejszy trzykrotne zużycie torowiska (zwłaszcza na łukach) a także zmniejszy dewastację nawierzchni przytorowej w obrębie torowisk wbudowanych w jezdnie. Zastąpienie wagonów typu N dwudziestoma brakującymi do stanu planowanego wagonami typu 102 N będzie kosztowało do 1995 r. (wg cen bieżących) - 30 mld zł. W przypadku niezrealizowania tego programu w latach 1995-96 zaistnieje konieczność zakupu fabrycznie nowych 30 wagonów 105 Na. Obecnie cena jednego wagonu tego typu wynosi ok.3,5 mld zł. Efektem tego byłby wzrost nakładów inwestycyjnych nawymianę taboru o 75 mld zł. Należy zaznaczyć, że wymiana ta będzie niezbędna ze względu na "śmierć" techniczną wagonów typu N.

W zajezdni Golęcin przewiduje się kasację wagonów typu N do końca 1997 r. z tych samych przyczyn co w zajezdni Niemierzyn. W miejsce kasowanych wagonów typu N będą wprowadzane sukcesywnie wagony typu 105 Na pochodzące z odbudowy, z zakupionych wcześniej używanych wagonów z innych miast w Polsce. Konieczne jest zakupienie i odbudowanie w poszczególnych latach następującej ilości wagonów typu 105 N : 1995 r - 10, 1996 r - 14, 1997 r - 10.

Koszt zakupu i modernizacji tych wagonów wg obecnego poziomu cen wynosi 1.05 mld zł za jeden wagon co łącznie wyniesie 35,7 mld zł. Zakup nowego taboru wymagałby nakładów inwestycyjnych w wysokości 119 mld zł.
Łącznie do końca 1997 r. należy wymienić 96 wagonów typu N i ND na 20 wagonów typu 102 N i 34 wagony typu 105 N.
W całej trakcji tramwajowej będzie musiał zostać utrzymany wskaźnik gotowości na poziomie 85 - 87 %, a wykorzystanie 82 % - 83 %. Różnica w nakładach na niezbędną wymianę taboru w trakcji tramwajowej wyniosłaby do 1997 r. 158,3 mld zł. W celu zrealizowania tego programu należy podjąć następujące działania:
- W 1994 r. dokonać zakupu 10 pudeł wagonów typu 102 N oraz zlecić ich odbudowę za łączną kwotę ok. 15 mld zł. Należy podjąć jednocześnie działania zmierzające do zakupu w 1995 r. następnych 10 pudeł wagonów typu 102 N,
- W 1995 r. zakupić 10 pudeł wagonów typu 102 N i zlecić ich odbudowę oraz zakupić 10 szt, używanych wagonów typu 105 N przeznaczonych w innych miastach do kasacji i zlecić ich modernizację Centralnym Warsztatom MZK Szczecin. Uruchomić drugą zmianę w Centralnych Warsztatach MZK co spowoduje obniżenie kosztów jednostkowych remontów oraz zapewni realizację remontów wagonów eksploatowanych w MZK Szczecin.
- W 1996 r. zakupić 14 szt. używanych wagonów 105 N przeznaczonych w innych miastach do kasacji i zlecić ich modernizację Centralnym Warsztatom MZK Szczecin.
- W 1997 r. zakupić 10 szt. używanych wagonów 105 N przeznaczonych w innych miastach do kasacji i zlecić ich modernizację Centralnym Warsztatom MZK Szczecin.

Decyzje dotyczące realizacji tego programu muszą być niezwłocznie podjęte ponieważ, ilość wagonów typu 102 N wycofywanych z ruchu w innych przedsiębiorstwach zmniejszą się z powodu podjęcia podobnie jak w Szczecinie modernizacji wagonów typu 102 N. Przyczyną tego stały się wymogi techniczne postawione wykonawcy odbudowy tramwajów MZNT w Krakowie przez MZK Szczecin i udowodnienie w ten sposób, że wagony typu 102 N po odpowiedniej modernizacji mogą stanowić pełnowartościowy tabor liniowy do 2005 roku.

Inne przedsiębiorstwa tramwajowe stopniowo dochodzą do optymalnej ilości taboru i coraz trudniej jest odkupić wagony typu 105 N, szczególnie ze względu na to, że te przedsiębiorstwa wcześniej wyzbyły się wagonów typu N i przewidują uzupełnienie przez zakupienie nowego taboru z Konstalu, jednakże w śladowych ilościach.

Należy przygotować Centralne Warsztaty do zwiększonych zadań i dokonać przeszkolenia pracowników z baz autobusowych do wykonywania remontów tramwajów. Przemieszczenie tych pracowników wiąże się nierozerwalnie z zakupem autobusów dla Bazy Autobusowej - Klonowica.

Przedstawiony program wymiany starego taboru na pełnowartościowy z odbudowy jest jedynym rozsądnym niskonakładowym programem wymiany tegoż taboru. Realizacja przedstawionych zamierzeń uzależniona będzie od kilku czynników, na które nie zawsze MZK będzie miało wpływ. Najważniejsze z nich to : zabezpieczenie środków finansowych na zakupy i remonty, pozyskanie wagonów 105 N z innych przedsiębiorstw komunikacyjnych, zwiększenie zdolności przerobowych w Centralnych Warsztatach (np. przez uruchomienie drugiej zmiany). Znając realia dnia dzisiejszego wykonanie proponowanego programu może okazać się niemożliwe.