Menu


1879-1929


Lata 20-40 XX wieku


Lata 50–80 XX wieku


Prosto z Düsseldorfu

* * *

Sześcioosiowe wagony w Düsseldorfie. Historyczne spojrzenie – opracował Dieter Waltking (tłumaczenie Remigiusz Grochowiak). Materiały z biuletynu informacyjnego MZK Szczecin 7 – 9/96.

* * *

Düsseldorf, stolica Landu Nordhein – Westfallen, liczy obecnie ikoło 620 tys. mieszkańców. Jest ważnym ośrodkiem przemysłu, a ponieważ ulokowały się tam miejscowe władze, miasto jest nazywane "biurkiem" zagłębia Ruhry.

Historia komunikacji miejskiej w Düsseldorfie zaczyna się 1876 roku kiedy prywatne belgijskie towarzystwo otwiera pierwszą linię tramwaju konnego. Od 1896 roku po ulicach kursują już tramwaje elektryczne. Sieć tramwajowa szybko się rozrasta, wychodząc wkrótce poza granice miasta. Do dzisiejszego dnia przetrwały dwie trasy podmiejskie do Duisburga i Krefeld, każda po około 25 – 30 km, po których oprócz normalnych wagonów pasażerskich kursują także (!) wagony restauracyjne.

Aż do połowy lat 50 XX wieku w Düsseldorfie spotkać można było wyłącznie wagony dwuosiowe, czasem z jedną, najczęściej jednak z dwiema doczepkami. W 1952 roku, po obniżeniu kosztów działalności, Towarzystwo Kolei Renu (Rheine Bahngesellschaft AG) rozpoczęło eksploatację pierwszego, zbudowanego na wzór szwajcarski, czteroosiowego wagonu, powstałego z połączenia wagonu motorowego z doczepnym. Wkrótce pojawiło się więcej podobnych wagonów. W połowie ka 50 XX wieku przyjęto plan zakładający zwiększenie częstotliwości kursujących tramwajów na wszystkich liniach do dziesięciu minut. Linie te miały być w przyszłości obsługiwane jedynie przez jednokierunkowe wagony. W tym czasie Fabryka Wagonów w Düsseldorfie – DÜWAG – zbudowała pierwszy sześcioosiowy wagon przegubowy Gt6, który w 1956 roku wuruszył na ulice miasta.

gt6.gif W ciągu najbliższych 9 lat na ulicach znalazło się 95 wagonów tego typu. Pierwsze wagony otrzymały wyposażenie elektryczne od trzech różnych firm, co powodowało rozbieżności w numeracji, i kursowały jeszcze z wagonem doczepnym. Na zdjęciu z prawej: pierwszy sześcioosiowy wagon o numerze 2501 w Düsseldorfie, mimo upływu lat wciąż w eksploatacji.

Do około 1963 roku wagony kursowały z obsługą konduktorską. Okazało się to jednak za drogie, w związku z czym począwszy od roku 1963 stopniowo wprowadzano w wozach kasowniki. Operacja zakończyła się w 1966 roku i od tego czasu wszystkie wagony posiadają jednoosobową obsługę, a motorniczy prowadzi ograniczoną sprzedaż biletów.

Na zdjęciu z lewej: wagon sześcioosiowy o numerze 2302 obecnie w Szczecinie jeździ z numerem 503.

W celu zwiększenia płynności rotacji pasażerów na przystankach, w wagonach zainstalowano przyciski służące do otwierania drzwi przez pasażera. Dzięki zamontowaniu fotokomórki uniemożliwiono praktycznie przyciśnięcie pasażera przez drzwi. Z innych modifikacji warto tu wymienić także zamontowane w wagonach hamulców szynowych. Wszystkie te zmiany sprawiły, że nawet dziś sześcio – ośmioosiowe wagony przegubowe są podstawowym taborem eksploatownym w Düsseldorfie.

Chciałbym się zatrzymać na chwilę przy jednym szczególnym wagonie, oznaczonym numerem 2310. W 1957 roku fabryka DÜWAG zbudowała dla wagonu GT6 środkową szęść, dzięki której sześcioosiowy wagon przekształcił się w ośmioosiowy.gt6_2.gif Wagon ten sprawdził się w eksploatacji, w związku z czym Towarzystwo Kolei Renu zakupiło jeszcze wiele podobnych wagonów. Środkowa część wagonu 2310 została później zdemontowana i zamontowana w innym wagonie. Dziś wagon ten jeździ w Szczecinie z numerem 507. Ciekawe, czy ktokolwiek z pasażerów jeżdżących tym tramwajem wie, że jedzie pierwszym ośmioosiowym wagonem na świecie – patrz zdjęcie. Jeszcze jeden wagon, który znajduje się w Szczecinie ma ciekawą historię. Chodzi o wagon 2702, który w Szczecinie nie otrzymał nowego numeru i został przeznaczony na części zamienne. Ale zacznijmy od początku.

W 1971 roku zlikwidowano przedsiębiorstwo tramwajowe w Neuss, w mieście nad Renem, niedaleko Düsseldorfu. Pozostawiono jedynie linię tramwajową z Neuss do Düsseldorfu, obsługiwaną wspólnie przez tramwaje obu miast. Ostatnie trzy wagony przegubowe "Tramwaje Miasta Neuss" zakupiły w 1965 roku. Do tego czasu po trasach w Neuss kursowały jedynie trzy sześcioosiowe wagony przegubowe. Co ciekawe , wszystkie były dwukierunkowe. Wszystkie sześć wgonów przegubowych zostało w 1971 roku odkupionych przez Kolej Renu w Düsseldorfie, co zwiększyło liczbę posiadanych wagonów typu GT6 do 101 wogonów. Trzy wagony z Neuss z 1965 roku zostały w 1974 roku przebudowane na wagony ośmioosiowe, natomiast pozostałe trzy (z 1961 roku) na jednokierunkowe. Wśród tych ostatnich wagonów znajdował się też wagon 2702.gt6-8.gif

Obecna koncepcja komunikacji miejskiej znacznie różni się od tej z lat siedemdziesiątych XX wieku. Planuje się budowę nowych, podziemnych linii tramwajowych, na których mają kursować sześcioosiowe wagony nowej generacji. Jest ich obecnie w Düsseldorfie 92 (w tym cztery z częścią restauracyjną). Do końca lat dziewięćdziesiątych XX wieku planuje się wycofać wszystkie czteroosiowe wagony tramwajowe. Starsze wagony przegubowe będą z pewnością stopniowo wycofywane i zastępowane sześciosiowymi niskopodłogowymi wagonami nowego typu. Nie ulega wątpliwości, że już niedługo przegubowe wagony GT6 pierwszej generacji będzie można zobaczyć w muzeum. Autor tego opracowania jest byłym pracownikiem Rheinbahn Düsseldorf.

* * *



Lata 90 XX wieku


Wiek XXI


Linki


Copyright © Janusz Światowy, 2002
Wszelkie prawa zastrzeżone.